му́шка¹, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

1. гл. муха.

2. Наклееная або намаляваная чорная крапінка на твары ў выглядзе радзімкі.

3. Упрыгожанне ў выглядзе круглага вузельчыка на празрыстай тканіне.

○

Шпанская мушка — род пластыру са спецыяльнага парашку, які раней выкарыстоўваўся ў медыцыне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кве́тачніца ​1, ‑ы, ж.

Работніца, якая вырабляе штучныя кветкі, а таксама прадаўшчыца кветак.

кве́тачніца ​2, ‑ы, ж.

Муха, шкоднік сельскагаспадарчых раслін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жыга́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Куслівая асенняя муха з калючымі шчацінкамі на хабатку, якая пераносіць узбуджальнікаў многіх інфекцыйных хвароб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лайда́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак.

Разм. неадабр. Бяздзейнічаць, лодарнічаць; ухіляцца ад работы, ад абавязкаў. Пакуль дзяўблі камень, працавалі нехаця, асабліва лайдачылі Муха і Фрыд. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тоўстагало́ўка, ‑і, ДМ ‑лоўцы; Р мн. ‑ловак; ж.

1. Муха з вялікай галавой і кароткімі вусамі.

2. Дзённы матыль з вялікай галавой і кароткімі крыламі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зазу́мкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць зумкаць. // Зумкнуць некалькі разоў запар; празумкаць. На ўсю моц зазумкала муха, шуснула ў сена ля самай галавы — і ўсё сціхла. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мушкава́ны ’тканіна для саянаў і спадніц з набіўнымі крапінкамі’ (Растарг). Да му́шка < му́ха (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пы́льна,

1. Прысл. да пыльны.

2. безас. у знач. вык. Пра вялікую колькасць пылу дзе‑н. У хаце пыльна. □ Пыльна. Дзесьці за комінам зумкае, трапіўшы ў павуціну, муха. Місько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Пса́йка (psai̯ka) ’страказа’, бча́йка ’тс’. Дзендзялеўскі (Зб. Нахцігалу, 102) выводзіць з *pьs‑aj‑bk‑a, спасылаючыся на іншыя назвы насякомых з коранем *pьs‑ (гл. пёс): укр. песюха, песяча муха, песя муха ’Hippobosca equina L.’, славац. psota, psotka ’невялікі вячэрні ці начны матылёк’. Няпэўна, параўн. пчайка (гл.). Магчыма, памылкова прачытанае pšaika (пшайка).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мухава́ць ’сварыцца’ (слонім., Сцяшк. Сл.), серб.-харв. му̏хати ’ўпарціцца, злавацца’. Бел.-серб.-харв. ізалекса. Да му́ха (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)