Во́леко ’частка пустой прасторы борці, якая выдзёўбваецца коса ўверх’ (Маш.), во́лек ’частка пустой прасторы борці ад верхняга краю скразнога паза да верху’ (Анох.); ’верхняя частка калоды’ (Мат. Гом.). Гл. аталек.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прагамані́ць, ‑маню, ‑моніш, ‑моніць; зак.
Разм. Гаманіць некаторы час. Па ўсяму ўжо краю Вершы іх хадзілі. А яны за чаем Ноч прагаманілі.Прыходзька.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́йсмус, ‑а, м.
Спец. Інструмент для правядзейня ліній, паралельных краю якога‑н. вырабу ці дэталі. У сталярнай майстэрні студэнты вырабляюць цяпер рэйсмусы.«Звязда».
[Ням. Reißmaß.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Апо́лак, апо́л (Сцяшк.), абапалак (Інстр. II) ’крайняя дошка з бервяна’. Рус.дыял.ополок, обаполок ’тс’, укр.обаполок, обапіл ’тс’, рус., укр.ополок, обаполок маюць таксама значэнне ’частка скуры на жываце’ і ’ўскраіна’. Польск.opołek ’гарбыль’. Аполак утворана ад полъ ’бок, край’ з прэфіксальным о‑ (> а‑) і суфіксам ‑ъкъ (> ‑ак), як акраек; параўн. абочына. Агульнае значэнне ’тое, што з краю’ (параўн. чэш.opolí) канкрэтызуецца па-рознаму ў розных выпадках, у прыватнасці ’дошка з краю бервяна’. Не выключана, што польскае з беларускай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Наські1 ’таварыскі’ (Ян.), наській ’нашага краю, нашага звычаю, наш’ (Нас.), ’наш, свой’ (Бяльк., Мат. Маг.). Гл. на́скі.
◎ На́ські2: на́ські велікдзень ’наўскі вялікдзень, чацвёрты дзень велікоднага тыдня’ (ТС). Гл. на́ўскі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
judiciary
[dʒuˈdɪʃieri]
n., pl. -aries
1) судо́вы лад
2) су́дзьдзі кра́юці го́раду
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
да́ктыль, ‑я, м.
Трохскладовая стапа з націскам на першым складзе ў сілаба-танічным вершаскладанні, напрыклад: Во́бразы / мі́лыя / ро́днага/ кра́ю, / Сму́так і/ ра́дасць ма/я́!Колас.
[Грэч. daktylos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)