Verbum

нале́жаць, -жу, -жыш, -жыць; незак.

1. каму. Быць, з’яўляцца ўласнасцю каго-, чаго-н., знаходзіцца ў распараджэнні каго-н.

Нетры зямлі належаць дзяржаве.

Будучае належыць моладзі.

2. да каго-чаго. Адносіцца да якой-н. групы, уваходзіць у склад чаго-н.

Н. да механізатараў.

3. каму-чаму. Быць уласцівым каму-, чаму-н.; заключацца ў кім-, чым-н.

Важная роля належыць культуры.

4. безас., каму. Падлягаць выплаце, выдачы за што-н.

Належыць заплаціць за нумар у гасцініцы.

5. безас., каму і без дап. Быць устаноўленым, вызначаным.

Паставым належыць мець пісталеты.

6. безас., з інф., каму. Быць неабходным.

Перш за ўсё належала сабраць насенне.

Дэпутату належала яшчэ раз сустрэцца з выбаршчыкамі.

◊

Як (і) належыць (разм.) — як патрэбна, як мае быць.

пагража́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каму і без дап. Рабіць пагражальны жэст рукой.

П. кулаком.

2. каму і чым. Папярэджваць з пагрозай пра што-н.

П. вайной.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), чым. Служыць прыметай (чаго-н. небяспечнага, непрыемнага).

Рака пагражае разлівам.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каму-чаму. Пра што-н. дрэннае, што з’яўляецца пагрозай каму-, чаму-н.

Пагражае гангрэна.

|| зак. пагразі́ць, -ражу́, -ро́зіш, -ро́зіць (да 1 знач.).

з’ядзе́нне, -я, н.

У выразе: аддаць на з’ядзенне каго (што) каму (неадабр.) —

1) каб хто-н. з’еў.

Аддаць каго-н. на з. ваўкам;

2) перан. пад поўную ўладу, на расправу каму-н.

нездаро́віцца, -віцца; безас., незак., каму.

Пра адчуванне недамагання.

З раніцы штосьці нездаровіцца.

міласэ́рнасць, -і, ж.

Гатоўнасць да дапамогі каму-н., спагада іншым.

Праявіць м.

дава́льны,

У выразе: давальны склон — склон, які адказвае на пытанні: каму? чаму?

паслушэ́нства, -а, н.

Беспярэчнае падпарадкаванне каму-н.; пакорнасць.

Трымаць дзяцей у паслушэнстве.

пашчаслі́віцца, -віцца; безас.; зак., каму і без дап.

Тое, што і пашчаслівіць.