АНШЛІ́Ф

(ням. Anschliff),

непразрысты кавалак мінералу, горнай пароды, руды, акамянеласці, вугалю або металу з адшліфаванай і адпаліраванай адной або некалькімі паверхнямі. Выкарыстоўваецца для вызначэння мінералаў, вывучэння структуры рудаў і інш. у адлюстраваным святле палярызацыйнага мікраскопа.

т. 1, с. 409

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ако́рына, ‑ы, ж.

Разм. Кавалак кары.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раго́жына, ‑ы, ж.

Разм. Кавалак рагожы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

kęs

м.

1. кавалак;

kęs chleba — кавалак хлеба;

o każdy kęs перан. за кожны кавалак (дзеля кожнага кавалка);

2. кавалак; частка;

kęs czasu — даволі працяглы час

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

аске́пак, -пка, мн. -пкі, -пкаў, м.

1. Востры кавалак чаго-н. разбітага, асколак; трэска.

2. перан. Пра тое, што засталося ад мінулага.

А. часу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адкавялі́ць, -вялю́, -ве́ліш, -ве́ліць; -ве́лены; зак., што і чаго (разм.).

Адрэзаць вялікі кавалак чаго-н.; адкроіць.

А. лусту хлеба.

|| незак. адкаве́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

умё́рзлы, -ая, -ае.

1. Які ўмёрз у што-н.

У. ў лёд кавалак дрэва.

2. Які зацвярдзеў ад марозу на значную глыбіню.

Умёрзлая зямля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цадзі́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Кавалак палатна, марлі і пад. або іншае прыстасаванне для працэджвання малака ці якой-н. вадкасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цурба́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Абрубак, кароткі кавалак бервяна.

2. перан. Пра някемлівага, непаваротлівага, неразумнага чалавека (разм., лаянк.).

Гэтаму цурбану не ўтлумачыш.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скало́цца¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., ско́лецца; зак.

Аддзяліцца, адпасці пры ўдары (пра слой, кавалак чаго-н.).

Лёд лёгка скалоўся.

|| незак. ско́лвацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)