улада́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Той, хто валодае чым-н., гаспадар чаго-н.

У. маёнтка.

2. Той, хто карыстаецца неабмежаванай вярхоўнай уладай, каму ўсе падначальваюцца.

У. дзяржавы.

У. дум (перан.).

|| ж. улада́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прынцыпа́л, ‑а, м.

Уст. Начальнік, гаспадар у адносінах да падначаленых.

[Ад лац. principalis — галоўны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

oberżysta

м. гаспадар заезнага дома; карчмар

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

амфітрыён

(гр. Amphitryon = імя міфалагічнага героя, які славіўся сваёй гасціннасцю)

перан. гасцінны гаспадар дома, кватэры.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

канды́тар, ‑а, м.

Спецыяліст па прыгатаванню кандытарскіх вырабаў. // Уст. Гаспадар кандытарскай.

[Лац. conditor.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ува́жлівы, -ая, -ае.

1. Прасякнуты ўвагай (у 1 знач.), сканцэнтраваны.

У. слухач.

У. позірк.

2. Які праяўляе ўвагу (у 2 знач.); чулы.

У. гаспадар.

Уважліва (прысл.) аднесціся да просьбы старога чалавека.

3. Дастатковы для апраўдання чаго-н.

Уважлівая прычына.

|| наз. ува́жлівасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

господа́рь ист. (титул валашских и молдавских правителей в XIV—XIX вв.) гаспада́р, -ра́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

владе́лец улада́льнік, -ка м.; (хозяин чего-л.) гаспада́р, -ра́ м.; (собственник) ула́снік, -ка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Лугавы ’дух-гаспадар у полі’ (Інстр. 2). Да прыметніка лугавы́ < луг 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Prinzipál

m -s, -е прынцыпа́л, шэф, гаспада́р

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)