Вы́крутка ’выйсце’ (БРС, КТС). Рус. бранск. вы́крутка, укр. ви́крутка ’хітрасць’. Памяншальнае да выкрут (гл.) або непасрэднае вытворнае ад выкруціцца пры дапамозе суф. ‑ка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дубе́ць, дубяне́ць ’дубець’ (БРС, Нас.). Рус. дыял. дубе́ть, дубе́нить, укр. дубі́ти ’тс’. Вытворнае (*dǫběti) ад слав. *dǫbъ ’дуб’ (спачатку ’рабіцца цвёрдым, як дуб’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пако́йнік ’нябошчык’ (ТСБМ, Бяльк., Сцяшк. МГ). Рус. поко́йник, укр. покі́йнік, серб.-харв. по̀којнӣк, славен. pokojnik ’тс’. Суфіксальнае вытворнае ад пако́йны ’нябошчык’ < пакой1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Суяці́м ’аматар судзіцца’ (Гарэц., Стан.). Няясна; магчыма, да папярэдняга (гл.), вытворнае ад дзеяслова суяціцца ’мітусіцца, хвалявацца’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ) з суф. ‑ім.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Трасцісты, тросты́сты ‘з буйной саломай (пра збожжа)’ (Доўн.-Зап., Пін.), параўн. укр. дыял. трости́стий ‘які мае тоўстае сцябло’. Вытворнае ад тросць1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Псюк ’стары; лядашчы чалавек’; ’стары грыб’ (Нас.). Вытворнае ад псець (гл.); першапачаткова, відаць, ’непрыгодны; ні да чаго не варты’, параўн. чэш. psák ’неядомы грыб’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Быкі́ ’буякі, Vaccinium uliginosum’ (карэліц., Арашонкава і інш., Весці АН БССР, 1972, 1, 82: дыял. форма быке́). Як думае Арашонкава і інш., там жа, гэта вытворнае ад буякі́ ’тс’. Няпэўна, ёсць і іншыя назвы з падобнай семантыкай. Параўн. бугаі́ ’буякі’, буякі́ (там і матывацыя). Не выключаецца, што і быкі ’буякі’, як і бугаі ’тс’, толькі «пераклад» слова буякі, якое пры пашырэнні з дыялекту ў дыялект «асэнсавалася» як вытворнае ад буяк ’бык’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Падру́жжа ’жонка; сяброўка’, падру́жнікі ’пяшчотная назва мужа або жонкі’ (Нік. Очерки). Вытворнае ад друг. Дакладны адпаведнік ва ўкр. м.: падру́жжа ’шлюб; муж, жонка, сямейная пара’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пункці́р ’перарывістая прамая лінія’ (ТСБМ). Запазычана з рус. пункти́р ’тс’, што з ням. punktieren < лац. punctāre ’пракалоць, накалоць’ (вытворнае ад лац. punctum ’укол’), гл. пункт.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тара́бкаць ’барабаніць, тарахцець, звінець’ (ТС), тара́бнуць ’стукнуць, загрымець’: цэпом тарабнуў, отмукае лотку (ТС), тара́бканье ’пустая размова’ (ТС). Вытворнае ад гукапераймання *тараб!, звязанага з тарабаніць, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)