erfnden

* vt

1) вынахо́дзіць

2) выдумля́ць

das ist lles erfnden — гэ́та у́сё вы́думана

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

сочиня́ть несов.

1. (сопоставлять, слагать) склада́ць, скла́дваць; (создавать) ствара́ць; (писать) піса́ць;

2. (выдумывать) выдумля́ць, прыдумля́ць; (врать) хлусі́ць, ілга́ць; (после гласных) лгаць;

3. грам. злуча́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хлусня́, ‑і, ж.

Мана, няпраўда, наўмыснае скажэнне фактаў. [Зёлкін:] Вы [цёця Каця], можа, намякаеце на тое, што мая жонка ўчора з некім на машыне ехала? Дык гэта хлусня. Учора адвячоркам мая жонка была тут і працавала. Крапіва. [Іван] выпрабавальна ўгледзеўся ў .. калючыя вочы [Джуліі] і зразумеў, што трэба або сказаць праўду, або выдумляць якую адмысловую хлусню. Быкаў. Францішак Багушэвіч быў адным з першых, хто кінуў выклік.. афіцыйнай хлусні і паклёпу на беларускі народ. Конан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

віць, ую, уеш, уе; уём, уяце, уюць; пр. віў, віла, віло; заг. ві; незак., што.

1. Скручваючы, злучаць у адну стопку. Віць вяроўкі. Віць пугу.

2. Рабіць, сплятаючы з чаго‑н. Віць вянкі. □ [Малашкін:] — Няхай [вераб’і] уюць сабе гнёзды на здароўе, дзе ім падабаецца. Пестрак.

•••

Віць вяроўкі з каго — праяўляць уладу над кім‑н., падпарадкоўваць каго‑н. сваёй волі.

Віць гняздо — уладкоўваць сваё жыццё (пра чалавека).

З ветру вяроўкі віць — гаварыць што‑н. беспадстаўнае, пляткарыць, выдумляць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фантазі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

1. Аддавацца фантазіі; марыць. — Як скончыш акадэмію, дык добра нам будзе, — фантазіраваў Косцік. — Калі б нас паслалі ў які раённы зямельны аддзел — мяне за старшага агранома, а цябе за галоўнага заатэхніка. Сабаленка. — Веранду мы зашклім рознакаляровымі шыбамі, — сказаў.. [Максім Сцяпанавіч] і пачаў фантазіраваць, што яшчэ зробіць на дачы. Карпаў. // Выдумляць што‑н. непраўдападобнае. Мы многа фантазіравалі, спрабуючы скласці абгрунтаваную гіпотэзу існавання жыцця на Плутоне. Шыцік.

2. Імправізаваць, іграючы на музычным інструменце.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імправізава́ць

1. маст. improviseren [-vi-] vt; aus dem Stgreif dchten (вершы); erzählen (у размове); sngen* (песню); spelen (музыку);

2. (выдумляць) usdenken* vt; phantaseren vi;

3. разм. etw. hne Vrbereitungen inrichten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

phantaseren, fantaseren

vi

1) фантазі́раваць, выдумля́ць, ма́рыць, захапля́цца няздзе́йснымі ма́рамі

2) муз. імправізава́ць

3) трдзніць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

make up

а) склада́ць (сказ)

б) выдумля́ць

в) загла́джваць (кры́ўду)

г) пакрыва́ць (выда́ткі, стра́ты), кампэнсава́ць

д) меркава́цца; ла́дзіцца, міры́цца з кім

е) падмалёўвацца, напу́дрывацца; грымірава́цца

ж) выраша́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

usdenken

*

1.

vt даду́мваць

2.

: (sich)

(D) выдумля́ць, сачыня́ць, прыду́мваць

sich inen Plan ~ — наме́ціць сабе план

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Ненаўце́й, нінаўцёй ’нечакана’ (Бяльк.). Рус. дыял. ненавтейнечакана, незнарок’. Другая частка (пасля адмоўя не-) звязана з ‑цеяць, гл. зацеяць, зацей, паралельным да -цяваць, параўн. выцявацьвыдумляць’ (Нас.), што суадносяць з таіць (Гараеў, 114; Ілліч–Світыч, ВЯ, 1959, 7–8), рус. наўг. ненаний ’нечакана, незнарок; раптоўна’ (ад чаяти ’чакаць’) тлумачыць семантыку зыходнага дзеяслова. Устаўка ў як у выпадку нацянькі, наўцянькі ’нацянькі, проста’ (Бяльк.), гл. паў-. Параўн. няўцейкам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)