Мурава́ць, мурова́ць ’поўзаць, заседжваць (аб мухах, мурашках)’ (ТС). Да ⁺мур (магчыма, паўн.-прасл. murъ): рус. варон. мур ’цвіль’, чэш. mour, славац. múr ’вугальны пыл, сажа’. І.‑е. адпаведнікі: літ. máuras ’бруд, гразь’, арм. mrur ’тс’, літ. mùrti ’намакаць’, mùrdyti ’пэцкаць’, лат. murît ’тс’ (Махэк₂, 377; Фасмер, 3, 10–11).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВАРКУТА́,

горад у Расійскай Федэрацыі, у Рэспубліцы Комі, за Палярным кругам. Засн. ў 1931. 109,4 тыс. ж. (1994). Чыг. станцыя. Аэрапорт. Цэнтр здабычы вугалю (гл. Пячорскі вугальны басейн). Металаапрацоўка (рамонт горна-шахтавага абсталявання і буд. тэхнікі, вытв-сць буд. металаканструкцый), дрэваапр. (піламатэрыялы, мэбля), харч. прам-сць; вытв-сць буд. матэрыялаў (цэмент, вата мінер. і інш.). Пячорскі н.-д. вугальны ін-т. Тэатры драм. і лялек. Краязнаўчы музей.

т. 4, с. 9

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

carbon

[ˈkɑ:rbən]

n.

1) Chem. вугляро́д -у m.

2) Electr. ву́галь -ю m., ву́гальны электро́д

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

абвалі́ць, ‑валю, ‑валіш, ‑валіць; зак.

1. Абурыць што‑н. Абваліць склеп. Абваліць вугальны пласт. Абваліць падмыты вадою бераг.

2. Паваліць каго‑, што‑н. Абваліць дрэва. // Адолець у барацьбе. Тады меншы сын азвярэла кінуўся на брата, схапіў яго за грудзі і абваліў на падлогу. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бу́нкер. Рус. бу́нкер, укр. бу́нкер і г. д. Першакрыніцай з’яўляецца англ. (coal‑) bunker ’вугальны бункер’. Але для еўрапейскіх моў трэба думаць пра ням. пасрэдніцтва (ням. Bunker ужо вядомае ў XIX ст., гл. Клюге, 111). Так БЕР, 1, 90; Рудніцкі, 256; MESz, 1, 389. Непасрэднае запазычанне з англ. (так Шанскі, 1, Б, 227) давесці цяжка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

басе́йн, ‑а, м.

1. Штучны вадаём для плавання са сценамі, умацаванымі цэглай, цэментам. Спартыўны басейн.

2. Тэрыторыя мора, возера, ракі разам з сушай, з якой у іх сцякаюць паверхневыя і падземныя воды. Басейн Заходняй Дзвіны. Басейн возера Нарач.

3. Зона залягання каштоўных выкапняў. Данецкі вугальны басейн.

[Фр. bassin.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

басе́йн м., в разн. знач. бассе́йн;

б. для пла́вання — бассе́йн для пла́вания;

б. ракі́ Во́лгі — бассе́йн реки́ Во́лги;

ву́гальны б. — у́гольный бассе́йн

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

басе́йн

(фр. bassin)

1) штучны вадаём;

2) тэрыторыя, якая ахоплівае мора, возера, раку разам з прытокамі;

3) месца залягання горных парод (напр. Данецкі вугальны б.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

pył, ~u

м. пыл;

pył węglowy — вугальны пыл;

rozbić w pył — сцерці ў парашок

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

baron

[ˈbærən]

n.

1) баро́н -а m. (ты́тул)

2) informal магна́т -а m., бу́йны прамысло́вец

a coal (beef) baron — ву́гальны (мясны́) магна́т

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)