сертыфіка́т

(фр. certificat, ад лац. certus = верны + facere = рабіць)

1) пазыковае фінансавае абавязацельства дзяржавы, а таксама назва аблігацый спецыяльных дзяржаўных пазык;

2) дакумент са звесткамі пра асартымент, колькасць, якасць тавару, які экспартуецца.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

treu

a

1) ве́рны, адда́ны

2) надзе́йны

zu ~en Händen — у надзе́йныя ру́кі

3) дакла́дны

~e Übersétzung — дакла́дны перакла́д

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Amicus certus in re incerta cernitur

Верны сябар пазнаецца ў бядзе.

Верный друг познаётся в беде.

бел. Сябры пазнаюцца ў бядзе. Прыяцелі пазнаюцца ў няшчасці. Той не можа быць другам, хто абыдзе ў бядзе кругам.

рус. Конь узнаётся при горе, а друг при беде. Друг познаётся в несчастье. Коня в рати узнаешь, друга ‒ в беде. Без беды друга не узнаешь.

фр. Au besoin on connaît l’ami (В нужде познают друга).

англ. A friend in need is a friend indeed (Друг в беде ‒ настоящий друг).

нем. Glück macht Freunde, Unglück prüft (Счастье создаёт друзей, несчастье испытывает).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

«АПО́ВЕСЦЬ ПРА ЖЫГІМО́НТА І БАРБА́РУ РАДЗІВІ́Л»,

гісторыка-літаратурны твор, складзены ў сярэдзіне 16 ст., напэўна, у Вільні і змешчаны ў канцы «Хронікі Вялікага княства Літоўскага і Жамойцкага» пад 1545—48 (Пазнанскі спіс). У аповесці апісана гісторыя кахання і шлюбу вял. князя ВКЛ і караля Польшчы Жыгімонта II Аўгуста і прыгажуні Барбары Радзівіл, якія, ідучы насустрач сваім пачуццям, патаемна павянчаліся ў Вільні. Невядомы аўтар з сатырычным адценнем намаляваў усеагульнае грамадскае асуджэнне ў ВКЛ і Польшчы шлюбу караля з жанчынай-удавою некаралеўскага роду. Аднак каханне перамагло, Жыгімонт Аўгуст не адмовіўся ад Барбары і застаўся верны сваёй абранніцы.

т. 1, с. 430

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

вартавы́

1. прил. сторожево́й;

~во́е су́дна — сторожево́е су́дно;

в. ка́тар — сторожеви́к;

2. в знач. сущ. часово́й; карау́льный;

зме́на ~вы́х — сме́на часовы́х;

3. в знач. сущ. страж;

а́рмія — ве́рны в. Радзі́мы — а́рмия — ве́рный страж Ро́дины;

○ ~вы́я агні́ — сторожевы́е огни́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ры́цар, ‑а, м.

1. Гіст. У Заходняй Еўропе ў сярэднія вякі — феадал, які належаў да ваенна-землеўладальніцкага саслоўя. // Конны воін, цяжка ўзброены.

2. перан. Самаадданы, велікадушны і высакародны чалавек, абаронца каго‑н. Аднак ува мне загаварыў рыцар. Я падналёг на напіраўшых і прапусціў зялёны капялюшык да прылаўка. Нядзведскі. Верны рыцар выратоўвае жыццё дамы свайго сэрца. Шыцік. Мы ўсе былі закаханыя ў Ганю. І ўсе адносіліся да яе, як рыцары. Не прыставалі, не надакучалі сваімі прызнаннямі. Чарнышэвіч.

3. чаго. Чалавек, які поўнасцю аддае сябе якой‑н. справе, ідэі. Рыцар парадку. Рыцар навукі.

[Ад ням. Ritter — коннік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

sure​1 [ʃʊə, ʃɔ:] adj.

1. упэ́ўнены, перакана́ны;

be/feel sure быць упэ́ўненым;

Are you sure about it? Ты ў гэтым упэўнены?

2. цвёрды, перакана́ны;

a sure hand цвёрдая рука́;

a sure faith цвёрдая ве́ра

3. бясспрэ́чны, несумне́нны, непазбе́жны;

a sure disaster непазбе́жная катастро́фа

4. ве́рны, надзе́йны;

a su re remedy надзе́йны сро́дак;

a sure friend ве́рны ся́бар

5. абавязко́вы;

He is sure to come. Ён абавязкова прыедзе;

Be sure to close the door! Не забудзь зачыніць дзверы!;

Well, I’m sure! Ну і ну! Вось табе і на!

♦

for sure infml вядо́ма, кане́шне;

make sure of (that) перакана́цца;

to be sure вядо́ма;

To be sure, she is beautiful. Яна, вядома, прыгожая.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

верне́е сравнит. ст.

1. нареч. правільне́й, дакла́дней, вярне́й, больш пра́вільна (дакла́дна, надзе́йна, пэ́ўна, адда́на); см. ве́рно;

2. прил. правільне́йшы, вярне́йшы, больш пра́вільны (ве́рны, дакла́дны, надзе́йны, пэ́ўны, адда́ны); см. ве́рный;

3. вводн. сл. праўдзі́вей;

верне́е говоря́ праўдзі́вей ка́жучы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

constant

[ˈkɑ:nstənt]

1.

adj.

1) ста́лы, заўсёдны, нязьме́нны

2) ця́глы, безупы́нны; насты́рны

constant rain — безупы́нны дождж

3) ве́рны, нязьме́нны, ляя́льны; вы́трыманы, непахі́сны

4) Math, Phys. ста́лы

a constant force — ста́лая сі́ла

2.

n.

1) ста́лае, заўсёднае n.

2) Math., Phys. пастая́нная вялічыня́, канста́нта f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

сябро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.

Дзяўчынка, дзяўчына або жанчына, якая сябруе з кім‑н. [Пятро:] — Сёння скардзілася мне [Вольга], што вы [Лена] хоць і сяброўка ёй, але робіце нешта такое не па-сяброўску. Што вы не падзялілі? Ваданосаў. Дзяўчаты былі сяброўкамі, хаця вучыліся па розных факультэтах і не былі падобны адна на адну сваімі характарамі. Шахавец. Абкружыў яе [Кацярыну] жаданы круг сябровак дарагіх... Броўка. / у перан. ужыв. Золь асенняя, туман. Шэпчуць жоўклыя лісты. Ноч — сяброўка партызан, Друг іх верны — лес густы. Крапіва. // Пра каханую жанчыну. Каханнем першым І шчырым, і непаўторным Цябе я, сяброўка, кахаў. Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)