Verbum

анлайнавы слоўнік

во́бад, ‑а, М ‑дзе; мн. абады, ‑оў; м.

1. Вонкавая частка кола, на якую нацягваецца шына. Ахметка прыцягнуў вобад ад веласіпеднага кола і маленькі барабан з бразготкамі. Даніленка.

2. Частка некаторых прадметаў у выглядзе кольца, авала. Вобад блока. Вобад тэніснай ракеткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тру́маль ‘бітон’, труме́льчык ‘невялікая каструлька з ручкай’ (Рэг. сл. Віц.), сюды ж тру́ман ‘паходны жалезны чайнік з вузкім горлам і шырокім дном’ (Касп.), параўн. рус. пск. тру́моль ‘чайнік’. Рэгіянальнае запазычанне з лат. trumulis ‘конусападобны бляшаны сасуд, банка, чайнік’, якое з н.-ням., усх.-фрыз. trummel ‘барабан або іншы шумны моцны інструмент’, ‘бляшаны посуд з накрыўкай’, параўн. таксама ням. Trommel ‘барабан, вал, цыліндр’, якія праз ст.-в.-ням. trumba ўзыходзяць да франц. trompe ‘медны рог, труба, горн’ < італ. tromba ‘труба’ (Каруліс, 2, 432; Васэрцыер, 237).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тамта́м ’ударны музычны інструмент, разнавіднасць гонга’ (ТСБМ). З франц. tam‑tam ’тамтам’ (праз рускае або польскае пасрэдніцтва) < хіндзі ṭamṭam ’барабан’, якое з’яўляецца гукапераймальным утварэннем (ЕСУМ, 5, 513; Голуб-Ліер, 477; Фасмер, 4, 18).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АГАРОДНІНАСУШЫ́ЛКА,

машына для правяльвання і сушкі агародніны, садавіны, ягад, грыбоў, траў, а таксама насення агароднінных і інш. культур. Найб. пашыраны агароднінасушылкі камернага і стужкавага тыпаў. Крыніца цяпла — электранагравальнікі, паравыя каларыферы, паветранагравальнікі. Выкарыстоўваюцца пераважна стужкавыя агароднінасушылкі, у якіх нарэзаная агародніна на рухомай стужцы з дробнаячэйкавай сеткі высушваецца падагрэтым паветрам. Прадукцыйнасць прамысл. агароднінасушылкі да 0,2 т/гадз. Існуюць канструкцыі агароднінасушылак бытавых.

Схема **агароднінасушылкі**: 1 — загрузка матэрыялу; 2 — сушыльная стужка; 3 — награвальныя батарэі; 4 — выпускная труба; 5 — зборны дыфузар; 6 — прывадны барабан; 7 — нацяжны барабан; 8 — падача свежага паветра; 9 — выпуск матэрыялу; 10 — перапускны латак.

т. 1, с. 71

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Барабаны ’рукавы сарочкі з папярочнымі на іх зверху чырвонымі палосамі’ (Шн., 3). Не вельмі ясна. Магчыма, першапачаткова ’шырокія надуўныя рукавы’ (як барабаны). Параўн. таксама стракатую фарбу барабанаў. Цікава, што рус. (разан.) бараба́н — гэта ’папяровы карункавы ўзор’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

cylinder

[ˈsɪlɪndər]

1) Geom. цылі́ндар -ра m.

2) Tech. цылі́ндар -ра m.; вало́к -ка́ m., ва́лік -а m.

3) бараба́н рэвальвэ́ра

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

наба́т

(цюрк. naubāt, ад ар. nauba)

1) сігнал трывогі, які падаецца пры дапамозе звана;

2) вялікі вайсковы барабан у старажытнай Русі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

наба́т, ‑у і ‑а, М ‑баце, м.

1. ‑у. Сігнал трывогі з выпадку якога‑н. бедства, які падаецца пры дапамозе звана. Трывожна гудзеў набат, народ рушыў да ратушы, штурмаваў яе, ломячыся ў дзверы. Шынклер.

2. ‑а. Вялікі барабан у войсках старажытнай Русі.

•••

Біць у набат гл. біць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накруці́цца сов.

1. прям., перен. накрути́ться, намота́ться;

кана́т ~ці́ўся на бараба́н — кана́т накрути́лся на бараба́н;

ні́тка ~ці́лася на шпу́льку — ни́тка намота́лась на кату́шку;

н. за дзень — накрути́ться (намота́ться) за́ день;

2. наверте́ться; навинти́ться;

га́йка ~ці́лася лёгка — га́йка наверте́лась (навинти́лась) легко́;

3. накружи́ться;

н. ў та́нцы — накружи́ться в та́нце

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

та́мбур ¹, ‑а, м.

1. Частка памяшкання (паміж знадворнымі і ўнутранымі дзвярамі), якая засцерагае ад пападання ў памяшканне халоднага паветра. Праз хвіліну Ларыса стаяла ў тамбуры ізалятара, старанна шоргала падэшвамі па апілках. Стаховіч.

2. Закрытая пляцоўка пасажырскага чыгуначнага вагона. Уваходзячы ў вагон, Багуцкі прыпыніўся быў у тамбуры і твар у твар сутыкнуўся з памятай кепкай. Лынькоў. Андрэй ускочыў на падножку вагона і знік у тамбуры. Васілёнак.

3. Спец. Цыліндрычная або шматгранная верхняя частка будынка, якая падтрымлівае купал; барабан (у 3 знач.).

[Фр. tambour.]

та́мбур ², ‑у, м.

Род вязання або вышывання вочка ў вочка.

[Фр. tambour]

тамбу́р ¹, ‑а, м.

Уст. Барабан (у 1 знач.).

[Фр. tambour з араб.]

тамбу́р ², ‑а, м.

Тое, што і танбур.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)