штука́рскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да штукара, штукарства, уласцівы ім. У гмах далоні — і жар-птушкі Чародкай сядуць на плячы. Ківок — і з рота пырснуць стужкі — Штукарскія спавівачы. Макаль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
электраво́зны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да электравоза; прызначаны для электравоза. Электравознае дэпо. Электравозная брыгада. □ Замена паравой цягі электравознай і цеплавознай садзейнічала павышэнню прапускной і правазной здольнасці Беларускай магістраль. Лыч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эмбрыяна́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да эмбрыёна. Эмбрыянальнае развіццё. // Звязаны з часам развіцця эмбрыёна. Эмбрыянальны перыяд. // перан. Які знаходзіцца ў самым пачатку свайго развіцця. Выявіць хваробу ў эмбрыянальным стане.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
язы́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да языка (у 1 знач.). Язычныя нервы. Язычная мышца. Язычная века.
2. У лінгвістыцы — утвораны пры ўдзеле языка (у 2 знач.). Язычныя гукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яўрэ́йскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да яўрэяў, які належыць, уласцівы ім. Яўрэйская мова. Яўрэйскае насельніцтва. □ Ідучы з прыяцелем у Смалярню, Янка гаварыў аб яўрэйскай інтэлігенцыі, з якой пазнаёміўся. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каля́, прыназ. з Р.
Спалучэнне з прыназоўнікам «каля» выражае:
Прасторавыя адносіны
1. Ужываецца пры абазначэнні асобы, прадмета, месца, паблізу або вакол якіх адбываецца што‑н., размяшчаецца хто‑, што‑н. Бярозы стаялі каля дарогі. Начлежнікі паселі каля агню. □ Каля пасады лесніковай Цягнуўся гожаю падковай Стары, высокі лес цяністы. Колас.
Аб’ектныя адносіны
2. Разм. Ужываецца пры абазначэнні аб’екта, у дачыненні да якога адбываецца дзеянне, на які накіравана дзеянне. Усе сеюць і любяць бульбу, хаця працы каля яе не абабрацца. Ермаловіч.
Колькасныя адносіны
3. Ужываецца пры абазначэнні прыблізнай велічыні, меры чаго‑н. Дубу каля ста гадоў. □ Вёска невялікая — сяліб каля дваццаці. Бядуля. // Ужываецца пры ўказанні на пэўную пару, да якой падышоў ці падыходзіць час. Было каля поўначы. □ Каля поўдня выглянула сонца. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дыферэнцыя́льны
(ад лац. differentia = розніца, адрозненне)
1) неаднолькавы, розны пры розных умовах;
2) які мае адносіны да дыферэнцыяла 1;
д-ыя ўраўненні — ураўненні, у якіх невядомая функцыя звязана з дыферэнцыяламі 1 і незалежнымі пераменнымі;
3) лінгв. адрознівальны;
д-ыя прыметы — прыметы, якія выкарыстоўваюцца для адрознення гукавых адзінак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
рва́ться несов.
1. в разн. знач. ірва́цца, (после гласных) рва́цца;
верёвка рвётся вяро́ўка рве́цца;
отноше́ния рву́тся адно́сіны рву́цца;
рва́ться в бой ірва́цца ў бой;
рва́ться с цепи́ рва́цца з ланцуга́;
рву́тся снаря́ды рву́цца снара́ды;
2. (о ткани, бумаге и т. п.) дра́цца, дзе́рціся;
оде́жда у дете́й бы́стро рвётся адзе́жа ў дзяце́й ху́тка дзярэ́цца;
3. страд. ірва́цца, рва́цца; дра́цца, дзе́рціся; см. рватьI.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
лу́гавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да лугу 2.
лугавы́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да лугу 1. Лугавыя глебы. □ Эх, прасторы лугавыя, Пакланіцеся касцам. Парахневіч. // Які расце і жыве на лузе. Лугавы матыль. □ Ледзь улоўны пах лугавых красак і траў далятаў адтуль з зарэчных прастораў. Лынькоў. // Які знаходзіцца, размешчаны на лузе. Лугавая дарога.
2. Звязаны з выкарыстаннем ці вывучэннем лугоў. Лугавая гаспадарка. Лугавая доследная станцыя. // Прызначаны для работы на лузе. Лугавая веялка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мазаі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да мазаікі (у 1, 2 знач.). Мазаічная майстэрня. Мазаічныя работы. // Зроблены з мазаікі, з мазаікай. Мазаічны партрэт. Мазаічныя калоны. □ Унізе вялікая падзямельная зала, абліцаваная белым мармурам, аздобленая беларускім арнаментам і мазаічнымі карцінамі з жыцця Беларусі. Дубоўка.
2. перан. Які складаецца з разнародных элементаў. Мазаічны натоўп. Мазаічная тэорыя.
3. Які мае адносіны да мазаікі (у 3 знач.). Мазаічная хвароба. // Паражоны мазаікай (у 3 знач.). Мазаічны ліст. Мазаічны плод.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)