ніхто́ (род., вин. ніко́га, дат. ніко́му, твор. нікі́м, предл. ні аб кі́м) мест. отриц. никто́;

н. не ве́даў — никто́ не знал;

ніко́га не было́ — никого́ не́ было;

ніко́му не вядо́мы — никому́ не изве́стный;

ні з кім не сустрака́ўся — ни с кем не встреча́лся;

н. і́ншы — никто́ ино́й (друго́й)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

она́ мест., ж. яна́ (род., вин. яе́, дат., пред. ёй, твор. ёй, ёю); мн., см. они́;

её нет до́ма яе́ няма́ до́ма;

я был у неё я быў у яе́;

я ей обеща́л кни́гу я ёй абяца́ў кні́гу;

о не́й мно́го говоря́т аб ёй мно́га гаво́раць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

я

1. мест. я (род., вин. мяне́, дат., предл. мне, твор. мной, мно́ю);

2. сущ. я нескл., ср.;

моё второ́е «я» маё друго́е «я»;

◊

я не я, и ло́шадь не моя́ погов. я не я, і кабы́ла не мая́; я не я, і ха́та не мая́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

уто́пія

(англ. utopia, ад гр. u = не + topos = месца)

1) пазбаўленае навуковага абгрунтавання вучэнне аб ідэальным грамадскім ладзе, а таксама літаратурны твор з паказам ідэальнага грамадскага ладу будучага;

2) нерэальны, неажыццявімы на практыцы план; фантазія, мара, якая не можа быць здзейснена.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

abstract

1. [ˈæbstrækt]

adj.

1) абстра́ктны, адця́гнены

Sweetness is abstract; sugar is concrete — Сало́дкасьць — паня́цьце абстра́ктнае; цу́кар — канкрэ́тнае

abstract noun Gram. — абстра́ктны назо́ўнік

abstract number — абстра́ктны лік

2) ідэа́льны; тэарэты́чны

3) Art абстра́ктны

2. [æbˈstrækt]

v.t.

1) абстрагава́ць

2) скарача́ць, рабі́ць рэзюмэ́, рабі́ць вы́піскі

3) выця́гваць, аддзяля́ць, вылуча́ць

3.

n.

1) вы́цяг -у m., каро́ткі зьмест, рэзюмэ́ n

2) абстра́ктны твор маста́цтва

•

- in the abstract

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

но́та​1

(лац. nota = знак, заўвага)

1) умоўны графічны знак для абазначэння музычнага гуку, а таксама сам гэты гук;

2) мн. музычны твор у нотным запісе (напр. папка з нотамі);

3) перан. тон гаворкі, у якім выражаецца пэўнае пачуццё (напр. н. незадавальнення).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

рабо́та, -ы, ДМ -бо́це, мн. -ы, -бо́т, ж.

1. Праяўленне, ажыццяўленне якой-н. дзейнасці; дзейнасць, праца чаго-н.

Пасля работы хацелася адпачнуць.

Р. матора машыны.

Р. сэрца.

2. Кола заняткаў, справа; пэўны род дзейнасці.

У яго работы — непачаты край.

Фізічная р.

Грамадская р.

3. Служба, праца ў якой-н. установе, на якім-н. прадпрыемстве.

Паступіць на работу.

Сумяшчаць работу з вучобай.

4. мн. Дзейнасць па стварэнні, вырабе, апрацоўцы чаго-н.

Сельскагаспадарчыя работы.

Унутраныя работы ў новым доме.

5. Прадукт працы, выраб, твор.

Выстаўка работ мастака.

Друкаваная р.

6. Тое, што знаходзіцца ў працэсе апрацоўкі, дапрацоўкі.

Прынесці работу дадому.

7. Якасць або спосаб выканання чаго-н.

Замок кавальскай работы.

8. Фізічная велічыня, якая колькасна характарызуе змены пры ператварэнні аднаго віду энергіі ў другі.

Адзінка вымярэння работы.

◊

Пусціць у работу — даць прымяненне чаму-н.

|| памянш.-ласк. рабо́тка, -і, ДМ -тцы, ж. (да 2, 5 і 7 знач.; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гу́тарка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

1. Дзелавая або сардэчная размова. Пачалася гутарка людзей, што не бачыліся можа толькі адзін дзень, але ў якіх сабралася за гэты дзень шмат навін. Шахавец.

2. Лекцыя, даклад, паведамленне, разлічаныя на абмен думкамі прысутных. Часопіс пачынае друкаваць цыкл гутарак аб камунізме. «Звязда». Урокі работы над тэкстам часцей за ўсё праводзяцца ў форме гутаркі. Барсток.

3. Літаратурны твор, пабудаваны ў форме дыялогу. Гутаркі і з явіліся найбольш, падыходзячым жанрам літаратурных твораў, зручным для прапагандысцкай работы. Пшыркоў.

4. Гаворка, чутка. Таксама тут і здань здалася — Аб ёй і гутарка вялася, — Што быццам нехта на вадзе, Яшчэ нябачаны нідзе, Сядзеў і з люлькі зацягаўся Ды раптам згінуў, бы распаўся... Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дакуме́нт

(лац. dicumentum = доказ, сведчанне)

1) дзелавая папера, якая пацвярджае права на што-н., служаць доказам чаго-н. (напр. д. аб адукацыі, праязны д.);

2) пасведчанне асобы (пашпарт і інш.);

3) пісьмовы акт, твор, грамата, малюнак, здымак, якія маюць значэнне гістарычнага сведчання (напр. архіўныя дакументы).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

вы (род., вин., предл. вас, дат. вам, твор. ва́мі, ед. ты) мест. личн.

1. (при обращении ко многим) вы;

мы по́мнім пра вас, сябры́ — мы по́мним о вас, друзья́;

2. (Вы) (вежливая форма обращения) Вы;

мы чака́ем Вас — мы ждём Вас;

◊ (быць) на вы — (быть) на вы;

ве́даем мы вас — зна́ем мы вас

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)