фронт, -у, М -нце, мн. франты́, -о́ў, м.
1. Строй салдат, войск.
2. Звернуты да ворага, непрыяцеля край баявога размяшчэння войск, лінія, па якой разгорнуты перадавыя падраздзяленні.
Ф. палка.
3. Група дзеючых армій (у 3 знач.) пад кіраўніцтвам аднаго камандуючага.
Трэці Беларускі ф.
4. Месца, раён ваенных дзеянняў і размяшчэнне войск у час вайны, а таксама дзеючая армія ў такім раёне.
Адпраўка на ф. папаўнення.
5. перан., чаго. Месца, участак, сфера якой-н. дзейнасці.
Ф. забудовы горада.
Працоўны ф.
Пашырыць ф. сяўбы яравых.
6. перан. Сфера, галіна якой-н. дзейнасці.
Культурны ф.
◊
Адзіным фронтам — дружна, згуртавана.
На два франты — у двух напрамках (дзейнічаць).
Шырокім фронтам — з вялікім ахопам, размахам.
|| прым. франтавы́, -а́я, -о́е (да 2—4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шлях, -у, М на шляху́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Тое, што і дарога (у 1 знач.).
Шырокі ш.
Ш. у гарах.
Іх шляхі разышліся (перан.: яны рассталіся).
2. Месца, лінія ў прасторы, дзе адбываецца рух, перамяшчэнне.
Паветраны ш.
Чыгуначны ш.
Шляхі зносін.
3. Падарожжа, перамяшчэнне куды-н.
Небяспечны ш.
Ш. праз балота.
4. Напрамак, маршрут.
Збіцца са шляху.
Правільны ш. развіцця.
Кружным шляхам.
5. перан. Напрамак дзейнасці, развіцця чаго-н., спосаб дзеяння.
Накіраваць на правільны ш.
Мірным шляхам.
○
Дыхальныя шляхі — орган у выглядзе каналаў, якія забяспечваюць жыццядзейнасць арганізма.
◊
Апошні шлях — пра пахаванне каго-н.
Быць на шляху да чаго-н. — набліжацца да чаго-н.
Жыццёвы шлях — жыццё.
Стаяць на шляху чыім або ў каго — служыць перашкодай каму-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
fángen
*
1.
vt
1) лаві́ць, злаві́ць
2) перан. злаві́ць на ву́ду, перахітры́ць
sich ~lássen* — папа́сці́ся на ву́ду, даць ашука́ць сябе́
3)
Féuer ~ — запа́львацца, загарэ́цца перан. загарэ́цца (якім-н. пачуццём), захапі́цца, закаха́цца
◊ Gríllen ~ — хандры́ць
2.
(sich) лаві́цца
sich in séinen éigenen Wórten fángen* — заблы́тацца (ва ўласных словах)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
счарсцве́ць
1. trócken wérden, vertrócknen vi (s);
хлеб счарсцве́ў das Brot ist vertrócknet;
2. перан. sich verhärten, hart wérden
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
тулі́ць
1. (zart) drücken vt (да чаго-н. an, auf A);
2. перан. (хаваць каго-н.) Óbdach gewähren (D)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
тума́нны
1. néb(e)lig, nébelhaft, Nébel-; díesig (прамора);
2. перан. nébelhaft, schléierhaft; únklar, verschwómmen (няясны, незразумелы); umnébelt (затуманены)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
увабра́ць (уцягнуць унутр, усмактаць) éinsaugen* vt, áufsaugen* vt, перан. in sich áufnehmen*;
увабра́ць у сябе́ ваду́ das Wásser áufsaugen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
уда́рны
1. гіст., тс. перан. (пра работу) Stoß; Aktivísten- [-´vıstən-];
уда́рная брыга́да Stóßbrigade f -, -n;
2. (неадкладны, тэрміновы) éilig, dríngend
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
утрэ́сці разм.
1. zusámmenrütteln vt, zusámmenschütteln vt;
2. перан. (прывесці ў парадак, знайсці вырашэнне) régeln vt, in Órdnung bríngen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
цытадэ́ль ж.
1. Zitadélle f -, -n; Féste f -, -n;
2. перан. Bóllwerk n -(e)s, -e, Hóchburg f -, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)