przeciwnie

насупраць; насупроць; наадварот;

wręcz przeciwnie! — як раз наадварот!;

przeciwnie nie widać w tym sensu — наадварот, я не бачу ў гэтым ніякага сэнсу;

przeciwnie do ruchu wskazówek zegara — супраць гадзіннікавай стрэлкі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

rozruch, ~u

м.

1. тэх. разбег;

2. пуск;

rozruch huty szklanej — пуск шклозавода;

3. часцей мн.~у — хваляванні; беспарадкі;

~y w Libanie — хваляванні ў Ліване;

~y przeciw okupantom — выступленні супраць акупантаў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

настро́іць, настро́йваць

1. муз stmmen vt;

2. радыё instellen vt;

3. (выклікаць пачуцці) stmmen vt; innehmen* vt;

настро́іць каго на вясёлы лад j-n fröhlich stmmen;

настро́іць каго су́праць каго, чаго j-n ggen j-n (etw. A) stmmen [ufbringen*];

4. тэх (прыладу, прыбор) inrichten vt, bgleichen vt, inregulieren vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

wprost

1. супраць, супроць, насупраць;

wprost ogrodu — насупраць саду;

wprost zatoki — супроць заліва;

2. проста; непасрэдна; наўпрост;

adresować wprost — адрасаваць непасрэдна;

3. проста;

to mnie wprost zaskoczyło! — гэта мяне проста захапіла знянацку!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

violence [ˈvaɪələns] n.

1. (against) гвалт, насі́лле;

an act of violence гвалто́ўны акт;

crimes of violence гвалто́ўныя злачы́нствы;

resort to violence прымяня́ць сі́лу;

die by violence паме́рці гвалто́ўнай сме́рцю

2. сі́ла; лю́тасць; бязлі́таснасць;

violence of emotions нястры́манасць пачу́ццяў;

do violence to smth. fml паруша́ць што-н.;

do violence to one’s conscience ісці́ су́праць сумле́ння;

do violence to the truth скажа́ць пра́ўду

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

sail2 [seɪl] v.

1. плы́сці пад ве́тразямі;

sail round the world рабі́ць кругасве́тнае падаро́жжа

2. кірава́ць (яхтаю, лодкаю і да т.п.)

3. пуска́ць кара́блікі

4. адплыва́ць, адыхо́дзіць (пра судна)

5. паво́льна ру́хацца;

She sailed into the room. Яна прайшла ў пакой як пава.

sail against the wind плы́сці су́праць цячэ́ння;

sail close to the wind мо́цна рызыкава́ць, хадзі́ць па кра́і про́рвы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

узбуры́цца

1. (гневацца, злавацца) sich erzürnen (на каго über A); zürnen vi (на каго D, auf A, mit D; за што über A); auf j-n böse sein;

2. (паўставаць) sich erhben*, sich empören, ufgebracht sein (супраць каго, чаго ggen A);

3. (абурыцца) tben vi; sich empören, uffahren* vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Абармо́т ’махляр, прайдзісвет, чалавек, пазбаўлены даверу’ (Шат., КЭС, КТС), ’неахайны чалавек’ (Яўс.), абермот ’нязграбны чалавек’ (Кліх), рус. обормот ’абадранец’. Магчыма, да абора‑мот ’той, хто матае аборы (вяроўкі, якімі прымацоўваюцца лапці)’, спачатку зняважлівая назва вясковых жыхароў («лапцюжнікаў»). Для падобных назваў параўн. семантыку польск. gbur ’грубіян’ < ст.-польск. gbur ’селянін’ і словаўтварэнне ўкр. ціповʼяз, грічкосій і г. д. Іншую версію гл. у Трубачова, ВЯ, 1961, 5, 134 (< барматаць). Неверагодна ў Гэлтана, ZfslPh, 23, 326–327 (< ням. Ober і рус. мот). Яшчэ больш праблематычная версія аб венгерскім паходжанні гэтага слова. Гл. Пагарэлаў, RÉS, 30, 102–103. Супраць апошняга Гэлтан, там жа, 325–326 з падрабязнай аргументацыяй.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ата́рыца ’частка панскай зямлі, засеяная парабкам для сябе’ (Нас., Чач., Гарэц.), ’асабістая даходная праца’ (Мядзв.), ’ралля, прыгатаваная пад пасеў’ (КЭС). У блізкім значэнні слова выкарыстоўваецца ў «Рускай праўдзе» (Сразн.): отарица. Спрэчна. Карскі (Труды, 391) лічыць запазычаннем з літ. ãtaras ’баразна з краю нівы’. Карскі супраць сувязі з дзеясловам араць, таму што ў гэтым выпадку чакалася б *аторыца (параўн. атор(а)). Урбуціс (Baltistica V (1), 1969, 48) лічыць, што бел. атарыца ўтворана ад атара (гл.) ’гурт авечак’ і ’зямельнае ўгоддзе’. Значэнне атарыца ’пасаг’, у тым ліку ’жывёла, што даецца як пасаг’ (Мат. дыял. канф., 77), укр. дыял. палес. атарица ’пасаг’ указвае на магчымасць іменна такога (ад атара) паходжання слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бальза́м (параўн. ст.-бел. балсам; Булыка, Запазыч.). Рус. бальза́м, укр. бальза́м. Новае запазычанне з зах.-еўрап. моў: ням. Balsam (< лац. balsamum < грэч. βάλσαμον, а гэта з семіцкіх моў, гл. Клюге, 47). Гук ‑з‑ сведчыць толькі аб зах. мовах як непасрэднай крыніцы ўсх.-слав. слоў. Фасмер, 1, 119. Не пераконваюць меркаванні: Шанскі, 1, Б, 28 (супраць Фасмера; за грэч. крыніцу); Трубачоў, Дополн., 1, 119 (указвае на ст.-рус. валсамъ < грэч., але гэта не адносіцца непасрэдна да формы бальза́м). Гл. яшчэ MESz, 1, 234–235 (там і іншая літ-pa); Гютль–Ворт, For. Words, 61. Форма бальса́м (Нас.), мабыць, адлюстроўвае напісанне слова ў еўрапейскіх мовах (параўн. Брукнер, 12).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)