1. Часовы перапынак у якім-н. дзеянні, часовае спыненне чаго-н.
Зрабіць п. на паляне.
Скакаць без прыпынку.
2. Месца, дзе прыпыняецца аўтобус, трамвай, поезд і пад. для пасадкі і высадкі пасажыраў.
Аўтобусны п.
3. Месца, якое можа служыць прыстанішчам, прытулкам.
Знайсці сабе п.
○
Знакі прыпынку — графічныя знакі (кропка, коска, двукроп’е і г.д.), якія расстаўляюцца ў пісьмовай мове паводле пэўных правіл для сэнсавага і (часткова) інтанацыйнага члянення тэксту.
|| прым.прыпы́начны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.; спец.).
П. механізм.
П. пункт.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Каўчу́к ’каўчук, эластычнае рэчыва, якое здабываецца з млечнага соку некаторых трапічных раслін або штучным спосабам і выкарыстоўваецца для вырабу гумы’ (ТСБМ, БРС). Паводле Фасмера, 2, 211, запазычана з ням.Kautschuk або франц.caoutchouc. Шанскі (2, К, 100) удакладняе, што ў рус. мове гэта слова ўзята з франц. на пачатку XIX ст. і ўпершыню фіксуецца ў слоўніку 1816 г. Франц. слова ўзята з мовы лацінаамерыканскіх індзейцаў. Паводле Фасмера, там жа, крыніцай з’яўляецца слова cahuchuc з індзейскай мовы майнас. Не абгрунтаваны пункт погляду аб запазычанні слова з англ. крыніцы. Гл. Шанскі, там жа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мэта ’месца, прадмет, лінія ці іншы ўмоўны арыенцір, да якога трэба дабегчы, дакінуць (мяч) пры некаторых рухомых гульнях’, ’тое, да чаго імкнуцца’, ’пастаўленая задача’ (ТСБМ, Касп., Бес.; КЭС, лаг.; рэч., Д.-З. Пін.; гродз., Нар. словатв.; бялын., Янк. Мат.), ст.-бел.мета ’цэль’ (пач. XVI ст.) запазычана са ст.-польск.meta (і met), якія з лац.mēta ’цэль, канчатковы пункт’ (Брукнер, 330 і 680; Булыка, Лекс. запазыч., 65). Яшчэ раз у літаратурную бел. мову гэта слова ўвёў У. Дубоўка (гл. Каўрус, ЛіМ, 11.3.1988, с. 6). Параўн. мета1 і мета3.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пунто́вы ’акуратны, пунктуальны’ (Цых.), ’прынцыповы, упарты’ (Адамчык, ЛіМ, 1970, 11 снеж.), сюды ж пунтбвік ’дурнаваты чалавек’ (шчуч., З нар. сл.). Да пунш, пункт (гл.), параўн. польск.punkt ’дакладна, пунктуальна’, што з ням.Punkt (у аднясенні да часу, першапачаткова punkt w punkt, гл. Банькоўскі, 2, 965); значэнне ’ўпарты’ адлюстроўвае далейшае развіццё значэння ’павышаная пунктуальнасць’, што можа трактавацца і як ’дурасць’. Відаць, незалежна развілося значэнне ’ўпартасць, супраціў’ у славен.punt, якое Сной (515) выводзіць з с.-в.-ням.punt/bunt, ням.Bund ’звязка; суполка’, пазней ’змова, бунт’, гл. бунт, параўн. таксама Бязлай, ’3, 137.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цэнтр
(лац. centrum, ад гр. kentron = вастрыё)
1) пункт дакладна ў сярэдзіне геаметрычнай фігуры (напр. ц. акружнасці);
2) сярэдзіна, сярэдняя частка чаго-н. (напр. ц. горада);
3) месца сканцэнтравання якой-н. дзейнасці (напр. касмічны ц.);
4) буйны населены пункт, які мае адміністрацыйнае, культурнае значэнне для якой-н. мясцовасці, краіны (напр. раённы ц., прамысловы ц.);
5) вышэйшы орган кіравання якой-н. дзейнасцю (напр. дырэктывы цэнтра).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
перада́тачны Ünertrágungs-; Übergabe-;
перада́тачны акт Übergabeakt m -(e)s, -e;
перада́тачны пункт Übergabestelle f -, -n;
перада́тачны на́дпіс (навэксалі) фін. Indossamént n -(e)s, -e;
перада́тачны механі́змтэх. Getríebe n -s, -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
узло́бак, ‑бка, м.
Узвышанае месца на негарыстай мясцовасці. Праз колькі хвілін Чубар выйшаў за вёску і пакрочыў па дарозе, што вяла скрозь бульбяное поле на высокі і шэры ўзлобак, за якім недзе былі Журынічы.Чыгрынаў.// Самы высокі пункт якога‑н. узвышша. На пагорку, на самым яго ўзлобку ляжалі ў беспарадку і стаялі тырчма вялізныя каменныя глыбы.Хадкевіч.Вось людзі, чатыры цёмныя постаці, узышлі на самы ўзлобак, падаліся да яліны.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
lookout
[ˈlʊkaʊt]
n.
1) пі́льнасьць f., назіра́ньне n.
be on the lookout — будзь пі́льным сьцеражы́ся
2) назіра́льнік -а m., ва́хта f.; дазо́рны -ага m.
3) назіра́льны пункт
4) пля́ны на бу́дучыню
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
melting
[ˈmeltɪŋ]1.
n.
1) плаўле́ньне n., пла́ўка f.
2) растава́ньне, распуска́ньне n.
2.
adj.
1) пла́ўкі
2) плаві́льны (цэх, печ)
3) даліка́тны, мя́ккі
4) чульлі́вы, чу́лы
melting point — пункт плаўле́ньня
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
апаге́й
(гр. apogeion, ад аро = ад + ge = Зямля)
1) астр.пунктарбіты Месяца або штучнага спадарожніка, найбольш аддалены ад цэнтра Зямлі (проціл.перыгей);
2) перан. самая высокая ступень развіцця, росквіт чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)