з’е́здзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. Паехаць куды-н. і, пабыўшы, вярнуцца назад.

З. у горад.

З. па дровы.

2. што. Зрабіць непрыгодным ад частай язды або стаптаць, папсаваць частай яздой.

Калёсы зусім з’ездзілі.

З. пожню.

|| незак. з’е́зджваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праслізну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; зак.

1. Прайсці непрыметна куды-н. (разм.).

П. у дзверы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв). Слізгаючыся, прайсці, праскочыць праз што-н., паміж чым-н.

Некалькі зярнят праслізнула праз пальцы.

|| незак. праслі́згваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пусці́цца, пушчу́ся, пу́сцішся, пу́сціцца; зак., у што і з інф.

1. Адправіцца куды-н.

П. ў далёкую дарогу. П. бягом.

2. Пачаць рабіць што-н. у адпаведнасці са значэннем назоўніка або інфінітыва.

П. ў скокі.

П. ў спрэчкі.

П. разважаць.

|| незак. пуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шы́цца¹, шы́юся, шы́ешся, шы́ецца; незак. (разм.).

1. Лезці, прабірацца і пад. ў вузкае месца, туды, дзе цесна; хавацца куды-н.; пранікаць, залазіць куда-н.

Ш. ў натоўп.

Куры шыюцца ў крапіву.

2. перан. Старацца быць падобным на каго-н., прыкідвацца кім-н.

Ш. ў дурні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

я́мка, -і, ДМ я́мцы, мн. -і, я́мак, ж.

1. гл. яма.

2. Невялікае паглыбленне на чым-н., у чым-н.

Ямкі на шчочках.

3. Ніша з боку прыпечка, куды заграбаюць жар, замятаюць попел.

|| памянш. я́мачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пая́ц ’блазен, клоўн’ (ТСБМ). З рус. мовы (пая́ц), куды трапіла з франц. paillasse ’тс’ < італ. pagliaccio ’тс’ > ’мех саломы’ < лац. palea ’салома’. Назва пайшла ад касцюма блазна ў неапалітанскай народнай камедыі (Мацэнаўэр, LF, 12, 184; Праабражэнскі, 2, 32; Фасмер, 3, 224).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГЛУШЫ́ЦЕЛЬ,

прыстасаванне для зніжэння шуму рухавікоў, вентылятараў, машын, а таксама збудаванняў, куды шум пранікае праз паветра- і газаправоды. Бываюць актыўныя, рэактыўныя і інтэрферэнцыйныя. Актыўны глушыцель — трубаправод з гукаізаляцыйнымі матэрыяламі ўсярэдзіне. Рэактыўны мае ўнутр. перагародкі з адтулінамі ці рэзкія звужэнні і расшырэнні трубаправода; ставіцца на аўтамабілях, матацыклах. У інтэрферэнцыйных глушыцелях струмень газу накіроўваецца па 2 трубах рознай даўжыні, каб гукавыя хвалі розніліся па фазе і пры накладанні гасілі адна адну.

т. 5, с. 306

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ДАНА́ЙЦАЎ ДАРЫ́,

выраз, які абазначае каварную паслугу з мэтай прычыніць зло, загубіць. У гамераўскім эпасе ўдзельнікі Траянскай вайны данайцы, не ўзяўшы Трою штурмам, пайшлі на хітрасць: знялі аблогу, каля сцен горада пакінулі драўлянага каня, куды схаваліся воіны з Адысеем. Нягледзячы на перасцярогу жраца Лаакоана («Баюся данайцаў, нават якія прыносяць дары»), траянцы перацягнулі каня ў горад. Ноччу Д. выйшлі з каня, адчынілі гар. вароты, упусцілі свае войскі і ўзялі Трою.

т. 6, с. 35

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пры́тха Палонка ў лёдзе, куды выходзіць рыба (Слаўг.). Тое ж пры́тхалле, пры́тхаль, пры́тхіль, пры́тхля (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

павыбіра́цца, ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Выбрацца адкуль‑н., перабрацца куды‑н. — пра ўсіх, многіх. Неўзабаве ўсе Ярмаліцкія пазабудоўваюць хаты і павыбіраюцца ў іх. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)