◎ Пляця́нік ’вялікі кош’ (карэліц., Сцяшк. Сл.), ’ез’ (шчуч., Сл. ПЗБ), плётянык ’пастаўнік’ (іван., ДАБМ, камент., 784). Утворана шляхам семантычнай кандэнсацыі са словазлучэнняў з прыметнікам плецены. Да плесці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пілімо́, пільма ’вялікі страўнік’ (паст., лаг., Сл. ПЗБ), ’жывот’ ці ’морда’ (полац., Нар. лекс.). Балтызм. Параўн. літ. pylimas ’месца, куды што-небудзь наліваюць’ (Грынавяцкене, Сл. ПЗБ, 3, 517).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тро́льскі ‘пародзісты’ (Мат. Гом.): трольскі буга́й ‘вялікі племянны бык немясцовай пароды’, ‘здаровы мужчына, які пазбягае фізічнай працы’ (лельч., Жыв. сл.). З ⁺тырольскі ‘ціролькі, з Ціроля’ < польск. tyrolski ‘тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

лясе́нства Вялікі лясны масіў (Слаўг.). Тое ж лясі́шча, ле́сішча, лясю́га, лесюга́, лесяю́га (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

substantial [səbˈstænʃl] adj.

1. істо́тны, грунто́ўны;

substantial progress зна́чны прагрэ́с

2. вялі́кі, мо́цны, трыва́лы;

have a substantial meal сы́тна пае́сці

3. замо́жны

4. fml рэа́льны;

a substantial being рэа́льная істо́та

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Мацёры ’вялікі, высокі, доўгі, вялізны’ (Нас.), ’сталы’, ’поўны сілы, моцны, здаровы’, ’вопытны, непапраўны, закаранелы’ (ТСБМ, Жд. 1), ст.-бел. матеръ (Булахаў, Гіст., 125–127). Укр. матерни́й, ма́терий ’чалавек у сталых гадах’, рус. матёрый, матерой ’тс’, польск. zamatorzały, zamotrzały ’зацвярдзелы’, ст.-чэш. matorný ’спелы’, ’строгі’, мар. mateřeti ’тлець’, ’трухлявець’, славен. matór, matér, motór, matóren ’стары’, серб.-харв. матор ’тс’, макед. матор ’трохгадовы баран’, балг. ма̏тор ’моцны, здаровы’, ’спелы, дарослы, сталы, стары’, ст.-слав. матерьство ’старасць, спарахнеласць’, прасл. matarъ, materъ (БЕР, 3, 686–687), matorъ ’дарослы, стары’ ў суадносінах з прасл. starъ ’стары’ семантычна пераразмеркавалася ў ’вялікі, моцны’. Мае іт. адпаведнік, параўн. лац. mātūrus ’спелы, дарослы, стары’, што дае магчымасць рэканструяваць іт. *mātoros ’тс’ у якасці крыніцы пранікнення для прасл. лексемы (Мартынаў, Язык, 84–85). Бязлай (2, 172) адносіць яе да і.-е. кораня *mē‑/*mō‑ ’вялікі’ (гл. Покарны, 704) і суфікса *tor‑, прыводзячы роднасныя ст.-ірл. mōr, уэл. mawr, брэт. meur ’вялікі’. Менш верагодныя іншыя версіі (гл. Бернекер, 2, 25; Фасмер, 2, 581; Скок, 2, 390; Махэк₂, 355; БЕР, 3, 687).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аншла́г

(ням. Anschlag)

аб’ява, што ўсе білеты (на спектакль, канцэрт і г.д.) прададзены; спектакль прайшоў з аншлагам — спектакль меў вялікі поспех;

2) буйны загаловак у газеце.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

demand​1 [dɪˈmɑ:nd] n.

1. насто́йлівая про́сьба;

excessive demands празме́рныя патрабава́нні;

just demands справядлі́выя патрабава́нні;

make great demands on smb.’s patience зана́дта шмат хаце́ць ад каго́-н.;

There are many demands on my time. У мяне шмат спраў/абавязкаў.

2. по́пыт;

supply and demand/demand and supply по́пыт і прапано́ва

♦

be in (great) demand мець (вялі́кі) по́пыт;

Engineers are in great demand. На інжынераў вялікі попыт.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Лаба́ціна ’выпукласць ілба’ (КЭС, лаг., КСТ), лъба́ціна ’высокі, вялікі лоб’, ’лоб чалавека, жывёлы’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах.), утворана ад прым. лабаты і суф. ‑ін‑а (Сцяцко, Афікс. наз., 107).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лабэціна ’вялікі лоб’ (Шат., КТС, А. Калюга), ’лоб’ (Жд. 2). Да лоб 1 (гл.). Галосную ‑э‑ ў суфіксе можна разглядаць як працяг літ. суф. ‑eta(s). Параўн. лаба́ціна ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)