разжы́так, ‑тку, м.
Разм. У выразе: на разжытак — для таго, каб даць магчымасць разжыцца, зажыць няблага. Давялося скідаць пінжачок, адпорваць прышытую мачыхай кішэньку і даставаць тыя дзесяць рублёў, якія бацька даў на разжытак. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
dać
незак.
1. даць;
dać powód — даць падставу (повад);
dać do myślenia — прымусіць падумаць, задумацца;
dać znać — даць знаць; даць гасла; паінфармаваць; паведаміць;
dać wiarę — даць веры; паверыць;
dać komu do zrozumienia, że ... — даць каму зразумець, што...;
daj, ja to zrobię — дазволь мне гэта зрабіць; дай, я гэта зраблю;
2. аддаць;
dać do szkoły — аддаць у школу;
dać do reperacji — аддаць у рамонт;
dać do druku — здаць у друк;
dać głowę (gardło, szyję, życie) — аддаць жыццё; загінуць;
dać nogę — даць цягу (драла);
dajmy na to разм. дапусцім;
dać komu/czemu spokój — пакінуць каго/што ў спакоі;
dać susa разм. скочыць
dać komu w twarz (pysk) — даць каму па твары; даць аплявуху (плюху, поўху);
dać w łapę — даць у лапу;
dać radę z kim/czym — даць рады каму/чаму; справіцца з кім/чым;
nie dać poznać po sobie — не паказаць выгляду;
co dają w teatrze? — што сёння ў тэатры?
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
дра́ла в знач. сказ., прост. дра́ла, дзёру, ця́гу, хо́ду, лататы́, драпака́;
◊
дать дра́ла даць дра́ла (дзёру, ця́гу, хо́ду, лататы́, драпака́).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
просвети́тьI сов. (распространить знания) даць асве́ту (каму), адукава́ць; (развить сознание) прасвятлі́ць, разві́ць свядо́масць (усведамле́нне, разуме́нне); (обучить) навучы́ць; см. просвеща́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
сла́дить сов.
1. (сделать, изготовить) зрабі́ць, змайстрава́ць, зла́дзіць;
2. (устроить) абла́дзіць;
сла́дить де́ло абла́дзіць спра́ву;
3. (справиться) упра́віцца, даць ра́ды;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
формулиро́вка ж.
1. (действие) фармулёўка, -кі ж., фармулява́нне, -ння ср.;
2. (сформулированная мысль) фармулёўка, -кі ж.;
дать формулиро́вку даць фармулёўку.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
запраці́віцца, ‑ціўлюся, ‑цівішся, ‑цівіцца; зак.
Разм. Пачаць працівіцца. // Аказаць процідзеянне, не даць згоды на выкананне чаго‑н. Калі прыстаў пачаў абыходзіць межы ўрочышча, а каморнік хацеў паставіць слупы, натоўп сялян рашуча запрацівіўся гэтаму. Г. Кісялёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адзы́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., чаго.
Разм. Зрабіць ласку, даць крыху чаго‑н. [Антон Пракопавіч:] — Хата мне патрэбна? Дык з якой трасцы яе ляпіць? Дайце цэглы — палац мураваны пастаўлю. А то на печ адзычаць — і ўсё. Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ідыёма, ‑ы, ж.
Выраз, словазлучэнне, уласцівае толькі адной мове, якое не паддаецца даслоўнаму перакладу на другую мову з-за неадпаведнасці яго значэння значэнням састаўных элементаў, напрыклад, лынды біць — гультайнічаць, нічога не рабіць; даць лататы — уцячы.
[Грэч. iniōma — своеасаблівы выраз.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недагрузі́ць, ‑гружу, ‑грузіш, ‑грузіць; зак.
1. што і чаго. Пагрузіць менш, чым належыць, патрэбна. Недагрузіць тону вугалю.
2. перан.; каго-што. Разм. Заняць працай не поўнасцю, даць працу не ў аб’ёме поўнай нормы. Недагрузіць цэх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)