Пяно́к ’загваздка’ (ЛА, 2). Да пень (гл.) са стратай мяккасці зычным кораня, параўн. пянёк ’невялікі пень, абрубак’, магчыма, пад уплывам кліно́к (ад клін, гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піліпе́ц ’кнігаўка’ (брасл., ЛА, 1). Гукапераймальнае (параўн. пікаць j), аднак аформленае пад уплывам уласнага імя Піліп. Аналагічна рус. усх.-сіб. филипка ’кулік, Charadrius hiaticula’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пі́ўшвы ’апоўзіны на стозе сена’ (пін., Нар. сл.). Гл. пошла, пошліна ’тс’ з рэгіянальнай заменай о > і і ў пад уплывам паўліна (піўзіна) (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́вень 1 ’ватэрпас, грунтвага’ (ТСБМ, Бяльк., Байк. і Некр.), аформілася пад уплывам рус. у́ровень ’тс’. Да роўны (гл.).
Ро́вень 2 ’раўня’ (ТС). Гл. раўняць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сніпе́ць ‘шыпець, сыкаць’: гадзюка сьніпіць (астрав., Сл. ПЗБ, ЛА, 1). Магчыма, да сі́пець (гл.) з устаўным ‑н‑ пад уплывам літ. šnypšti ‘тс’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сцяжа́р’е ’падмосткі пад стог’ (ДАБМ, камент., 878; карэліцк., Янк. Мат.), сцяжа́ра, сцяжа́рʼе ’тс’ (Сцяшк.), стажа́рʼе ’абарог’ (дзісн., ЛА, 4). Зборнае ад сцежар, стажар, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сы́сла ’соска’ (Сцяшк. Сл., Мат. Гом.), сысо́лка ’тс’, ’лядзяш’ (Стан.), сюды ж сы́сліць ’смактаць’ (Сцяшк. Сл.). Гл. сусла; фанетыка, магчыма, пад уплывам папярэдняга слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трапя́нка ‘страціўшая раўнавагу’ (Варл.). Да тарапянка ‘тс’ (гл.) з пропускам галоснай, мажліва, пад уплывам літ. trepénti ‘бегчы з падскокам’, адносна апошняга гл. Смачынскі, 630.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тру́сты: трусты на калёсах ‘выдумкі’ (Мат. Маг. 2). Няясна; магчыма, пераробка выразу турусы на калёсах ‘тс’ пад уплывам дзеяслова трусціць ‘ламаць, крышыць, разбураць’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Турлю́дзіць ‘балбатаць надакучліва’ (мсцісл., З нар. сл.), ‘гаварыць лухту’ (Мат. Маг.). У выніку метатэзы з трылюдзіць ‘тс’, магчыма, пад уплывам папярэдніх слоў, гл трылу́дзіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)