Папяро́чнік ’памер у шырыню, дыяметр’ (ТСБМ). Дэрыват ад папярочны з суф. ‑ік. Калька франц. diamétre або лац. diametrus, грэч. διάμετρος ’папярочнік’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паршу́к, поршу́к ’струп’ (ТС), ’прышч’ (Мат. Гом.). Утворана ад паршывы (або ад пирша) з суф. ‑ук (параўн. Сцяцко, Афікс. наз., 129).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Наўскапыта́ ’наўскач, галопам’ (Колас, ТСБМ). Да капыт (гл.), магчыма, ад ускапы́ціць ’узараць зямлю капытамі’ або скапы́ціцца ’зачапіцца капытом, нагою пры бегу’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кура́нты ’вежавы або насценны гадзіннік з боем’ (ТСБМ, Нас.). Праз рус. мову з франц. courante ’бягучы’ (гл. Шанскі, 2, 8, 451).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́кладка (БРС, КТС, Яруш.) ’тронак’ (Шатал.). Запазычанне з польск. okładka ’тс’ або самастойнае ўтварэнне ад акласці, акладу з дапамогай суф. ‑ка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ву́галка ’грэбля праз балота’ (Жд., 2). Няясна. Магчыма, ад ву́гал ’частка сушы, якая вуглом уразаецца ў балоцістае месца або сенажаць’ (Яшк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Віяду́к (БРС). Запазычанне з франц. viaduc праз рус. або польск. мову (Шанскі, 1, В, 91; Крукоўскі, Уплыў, 85; Курс суч., 167).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ва́більшчык (БРС). Да вабіць з фармантам ‑ільшчык (параўн. грабільшчык, падавальшчык) або да вабіла з фармантам ‑шчык (параўн. тачыльшчык). Гл. вабіць, вабіла.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пшы́кі ’іголкі хвоі’ (дзятл., Сцяшк. Сл.). Няясна; магчыма, звязана з літ. pušis ’сасна’ або з гукаперайманнем пшык!, што імітуе хуткае згаранне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пэ́рга ’пчаліны хлеб’ (гродз., Сцяшк. Сл.), пэрфа ’пярга’ (свісл., Сл. ПЗБ). “Абеларушаны” паланізм pierzga ’тс’ або pierzch ’пыл, луска’, гл. пярга.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)