перада́тчык, ‑а, м.

Спец.

1. Той, хто перадае што‑н.; тое, пры дапамозе чаго перадаецца што‑н. Перадатчык хваробы. □ Максім і звярнуўся да гэтага перадатчыка першакрынічных вестак. Машара. Не было па глухіх закутках Палесся ні газет, ні тэлеграфаў, ні тэлефонаў, — гэтых.. перадатчыкаў вестак аб падзеях на свеце. Колас.

2. Апарат для перадачы на адлегласць сігналаў, паведамленняў і пад. Кароткахвалевы перадатчык. Светлавы перадатчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цыкло́н, ‑а і ‑у, м.

1. ‑у. Віхравы рух атмасферы з паніжэннем атмасфернага ціску ад перыферыі да цэнтра віхру. Цыклон нясе з сабою дождж ці снег, антыцыклон — добрае надвор’е. «Маладосць». // Бура, ураган. Над Беларуссю праносіліся моцныя цыклоны з трывожнымі выбухамі грому. Хведаровіч.

2. ‑а. Апарат, заснаваны на выкарыстанні сіл інерцыі, прызначаны для ачысткі паветра ці газу ад узважаных у іх цвёрдых часцінак.

[Ад грэч. kykléō — кручуся.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

получе́ние атрыма́нне, -ння ср.; набыва́нне, -ння ср.; здабыва́нне, -ння ср.; нажыва́нне, -ння ср.;

ште́мпель ме́ста получе́ния (на корреспонденции) штэ́мпель ме́сца атрыма́ння;

прибо́р для получе́ния водоро́да апара́т для здабыва́ння (атрыма́ння) вадаро́ду; см. получа́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ва́куум-фі́льтр

(ад вакуум + фільтр)

апарат для фільтравання, дзеянне якога заснавана на стварэнні вакуумнай помпай рознасці ціскаў па абодва бакі фільтравальнага матэрыялу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

геліёграф

(ад гр. helios = сонца + -граф)

1) аўтаматычны апарат для запісу працягласці сонечнага свячэння;

2) тэлескоп з фотаапаратам, прызначаны для фатаграфавання Сонца.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ВУ́ХА,

орган слыху і раўнавагі ў чалавека і пазваночных жывёл; частка слыхавога апарата. У чалавека і большасці сучасных відаў пазваночных падзяляецца на вонкавае, сярэдняе і ўнутранае вуха (у кітападобных, ластаногіх, у рыючых жывёл, якія жывуць у тоўшчы глебы, у дарослых птушак, некаторых земнаводных і рэптылій адзначаецца рэдукцыя вонкавага, а ў шэрагу відаў і сярэдняга вуха). Вонкавае вуха (вушная ракавіна і вонкавы слыхавы праход) перадае ваганні паветра на барабанную перапонку.

Зачаткі яго ёсць у кракадзілаў, найб. складаную форму яно набыло ў млекакормячых. Сярэдняе вуха знаходзіцца ў скроневай косці за барабаннай перапонкай, уключае барабанную поласць, комплекс слыхавых костачак (малаточак, кавадлачка, стрэмечка ў млекакормячых, слупок — у амфібій, рэптылій і птушак), злучана з вонкавым асяроддзем (праз глотку) еўстахіевай трубой. Перадае гукавыя ваганні з барабаннай перапонкі на авальнае акенца ўнутранага вуха і ахоўвае яго ад перагрузак, узмацняе гукавыя частоты на аснове з’яў рэзанансу. Унутранае вуха размешчана ў тоўшчы скроневай косці, складаецца з перапончатага (сістэма злучаных паміж сабой і запоўненых эндалімфай танкасценных поласцей — мяшочкаў і праток) і касцявога (пераддзвер’е, паўкружныя каналы, улітка, запоўненыя перылімфай) лабірынтаў. Унутранае вуха ўключае т.зв. кортыеў орган, да слыхавых клетак якога падыходзяць канцы слыхавых нерваў, слыхавую частку (улітка) і вестыбулярны апарат. Вушная ракавіна, вонкавы слыхавы праход, барабанная перапонка, слыхавыя костачкі і лабірынтавая вадкасць складаюць гукаправодны апарат вуха, кортыеў орган, слыхавыя клеткі і нервы — гукаўспрымальную частку, вестыбулярны апарат — орган раўнавагі. Аналіз інфармацыі, якую атрымала вуха, адбываецца ў нерв. цэнтрах стваловай і коркавай частак мозга.

А. С.Леанцюк.

т. 4, с. 296

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

разумо́вы

1. у́мственный;

~вая пра́цау́мственный труд;

2. (абстрактный) умозри́тельный;

~вая філасо́фія — умозри́тельная филосо́фия;

3. (воображаемый) мы́сленный;

р. по́гляд — мы́сленный взгляд;

4. мысли́тельный;

р. апара́т — мысли́тельный аппара́т;

5. рассу́дочный;

~выя вы́вады — рассу́дочные вы́воды

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разумо́ва прысл гл разумовы

1., 2.разумо́вы

1. (які звязаны з разумовай дзейнасцю) gistig, Gistes-;

разумо́вая здо́льнасці gistige Fähigkeiten;

2. (уяўны) nnerlich;

3. (мысліцельны) Denk-;

4. (пазнавальны) kognitv;

разумо́ва апара́т Dnkapparat m -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

перагна́ць, -ганю́, -го́ніш, -го́ніць; -гані; -гна́ны; зак.

1. каго-што. Гонячы, перамясціць; пераправіць.

П. кароў на другое поле.

П. лодкі на другі бераг.

2. каго-што. Тое, што і абагнаць (у 1 знач.).

Легкавая машына перагнала грузавую.

П. у поспехах (перан.).

3. што. Апрацаваць, раздзяляючы на састаўныя часткі награваннем, кіпячэннем.

П. нафту.

|| незак. пераганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. пераго́н, -у, м. (да 1 знач.) і пераго́нка, -і, ДМ -нцы, ж. (да 1 і 3 знач.).

|| прым. пераго́нны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.) і пераго́начны, -ая, -ае (да 3 знач.).

Перагонны апарат.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гідраста́т

(ад гідра- + -стат)

апарат, які спускаюць з судна на тросе для падводных работ і даследаванняў (у адрозненне ад батыскафа самастойна не перамяшчаецца).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)