грыма́са, ‑ы, ж.
Наўмыснае або міжвольнае скрыўленне рысаў твару; міна. Строіць грымасы. □ Застаўшыся адзін, Кузьма Кузьміч страціў незалежна рашучы выраз, і яго твар, нібы ад зубнога болю, зморшчыўся ў пакутлівай грымасе. Быкаў.
[Фр. grimace.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́пешчаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад выпесціць.
2. у знач. прым. Які сведчыць аб старанным доглядзе. Выпешчаная рука. □ Чарнабровы, выпешчаны твар з падпухлымі мяшочкамі пад вачыма спахмурнеў, пакутліва зморшчыўся. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
захілі́ць, ‑хілю, ‑хіліш, ‑хіліць; зак., каго-што.
Разм. Засланіць, загарадзіць чым‑н. Нахіліць твар рукамі. □ Змрок, нібы аканіцамі, захіліў вокны, у хаце зрабілася цёмна. Чарот. [Жанчына] рухава ўстала, сваёй постаццю захіліла акно. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маладцава́ты, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і малайцаваты. Маладцаватая выпраўка. □ Увайшоў .. [Бабейка] у пакой нейкі пасвяжэлы, маладцаваты — твар быў паголены, румяны, вочы ясныя, з усмешкай, у якой як быццам не было нічога затоенага. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпу́дрыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Злёгку напудрыць сабе твар. Прыпудрыцца перад люстэркам. // перан. Злёгку пакрыцца пылам, мукой і пад. Трава ў канавах і жоўтыя мяцёлкі цытвору на ўзбочынах прыпудрыліся дарожным пылам. Паўлаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіню́шнасць, ‑і, ж.
Сіняватая афарбоўка скуры пры некаторых захворваннях, звязаных з расстройствам кровазвароту; цыяноз. А на падушцы спакутаваны твар з яркімі прыкметамі яе [Зосі] хваробы: крыху збляклая ўжо сінюшнасць губ, крыл[аў] носа. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сушня́к, ‑у. м., зб.
Разм. Сухастой; сухое сучча, галлё. Назбіраўшы яшчэ сушняку, Міколка з дзедам расклалі невялікі агонь. Лынькоў. Лячу па лесе, як лось. Трашчыць сушняк, шчыміць пад ударамі голля твар. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утере́ть сов. уце́рці, вы́церці, абце́рці;
утере́ть слёзы уце́рці (вы́церці) слёзы;
утере́ть лицо́ уце́рці (вы́церці, абце́рці) твар;
утере́ть пот уце́рці (абце́рці) пот;
◊
утере́ть нос (кому) уце́рці нос (каму);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Звонку бляск, унутры бруд.
Снаружи блеск, внутри грязь.
бел. Франт: салам боты вымазаў і шкурку з’еў. 3 твару ‒ яйцо, а ўнутры — баўтун. Твар белы, а душа чорная.
рус. В брюхе солома, а шапка с заломом. Сверху шик, а внутри пшик. Франт лихой ‒ набит трухой. Снаружи блестит, в голове свистит. Ворона в павлиньих перьях. Не стоит гроша Пахом, а смотрит пятаком.
фр. Habit de velours ventre de son (Одежда из велюра, a в животе пустой звук). Le geai paré des plumes du paon (Сойка, наряженная в павлиньи перья).
англ. A fair face, but a foul heart (Ясное лицо и гнилое сердце).
нем. Schöne Haut, häßliche Gedanken (Красивая оболочка, гадкие мысли).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
фізіяно́мія
(фр. physionomie, ад гр. physis = прырода + gnomon = які ведае)
1) твар чалавека, выраз твару, грымаса (напр. кіслая ф.);
2) перан. індывідуальны выгляд, адметныя рысы каго-н., чаго-н. (напр. ф. навакольных з’яў).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)