Rátte
f -, -n пацу́к;
wie éine ~ schláfen* спаць як пшані́цу прада́ўшы;
er schwimmt wie éine ~ ён пла́вае як ры́ба
◊ éine ~ im Kopf háben разм. з’е́хаць з глу́зду
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
agonize
[ˈægənaɪz]
1.
v.i.
1) аганізава́ць, мо́цна паку́таваць, цярпе́ць (фізы́чна або́ мара́льна)
2) Figur. ро́спачна імкну́цца, змага́цца, му́чыцца
to agonize over a problem — му́чыцца над прабле́май; бі́цца, як ры́ба аб лёд
2.
v.t.
му́чыць, зьдзе́кавацца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Ле́тка 1 ’летняя пшаніца’ (полац., Нар. лекс.). Утворана ад лёта (гл.) па тыпу ярка ’яравая пшаніца’.
◎ Летка 2 ’адтуліна ў вуллі для пчол’ (пін., КЭС). Да ляток ’тс’. Аформлсна ж. р. па аналогіі да дзірка.
◎ Летка 3 ’рыба гусцерка, Blicca Bjoerkna L.’ (зах.-дзвін., Інстр. 2, Жук.). Няясна. Магчыма, роднаснае з лат. teste ’рачная камбала’, літ. tekstas ’плоскі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Марона ’рыба, Barbus barbus (L.)’ (Жук.; бабр., КЭС; Крывіцкі, Зб. Крапіве). На Дняпры яе называюць мірон. Ст.-рус. мѣрена, мюрона. Было запазычана з с.-грэч. μύραινα ’марскі вугор’ (Фасмер, 2, 626). Пачатковае ма‑ (а не ме‑) — уплыў назвы іншай рыбы, ’Coregonus maraena’, тое ж польск. marena, якія з новав.-ням. Maräne (Махэк, ZfSlPh, 19, 56). Гл. таксама марэна 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Псялы́га, лаянк. псялы́тка ’сабачая костка’ (Байк. і Некр.). Складанае слова ад пся‑ і лыга (гл.) па аналогіі з псяюха (гл.). Паводле Энгелькінг (Klątwa, 114), падобныя ўтварэнні (параўн. польск. psiakrew) выступаюць як эўфемізмы кляцьбы; аднак нельга выключыць і мажлівасць пераасэнсавання аргатычнага псалы́га ’рыба’, што ўзыходзіць да новагрэч. ψάρι ’тс’ (параўн. Бандалетаў, Бел.-укр. ізал., 100). Збліжэнне з лы́тка (гл.) другаснае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сырць ’рыба Vimba vimba L.’ (“сырть или рибец — меньше леща”, маг., Дэмб. 2). Рус. сырть ’тс’, польск. syrt ’тс’. Відаць, не можа разглядацца асобна ад цырта ’тс’ (гл.), параўн. польск. certa ’тс’, якое Брукнер (59) выводзіць з ням. Zärthe ’від рыбы’. Атаясамленне рус. сырть з сырок (гл.) ’від ласося’ (Фасмер, 3, 820), паводле Анікіна (517), не мае падстаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ало́за
(н.-лац. alosa)
рыба сям. селядцовых даўжынёй ад 18 да 80 см з зубчастым кілем уздоўж сярэдняй лініі брушка, пашыраная ва ўмерана цёплых і субтрапічных морах; аб’ект промыслу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
хіме́ра, ‑ы, ж.
1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі — пачвара, якая дыхае агнём, з ільвінай галавой, казліным тулавам і хвастом дракона. // У сярэдневяковым мастацтве — скульптурны відарыс фантастычных істот, якія ўвасаблялі цёмныя сілы, заганы і з’яўляліся часткай скульптурнага аздаблення гатычных сабораў.
2. Кніжн. Неажыццявімая мара; мудрагелістая фантазія.
3. Марская рыба сямейства хімеравых, падобная на акулу, з цыліндрычным тулавам, доўгім хвастом і вялікімі плаўнікамі.
4. Спец. Арганізм, які складаецца з генетычна неаднародных тканак.
[Грэч. chimaira.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
half-and-half
[,hæfənˈhæf]
1.
adj.
1) пало́ва на пало́ву
2) ні ры́ба, ні мя́са; ні то́е, ні сёе
2.
adv.
у ро́ўнай прапо́рцыі
3.
n.
1) малако́ зьмяша́нае са сьмята́най
2) Brit. мяша́ны алькаго́льны напо́й
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ray
I [reɪ]
1.
n.
1) праме́нь -я, про́мень-я, m.
2) про́бліск -у m.
not a ray of hope — ні про́бліску надзе́і
2.
v.t.
1) праменява́ць, выпраме́ньваць
2) апраме́ньваць
II [reɪ]
n.
скат -а m. (ры́ба)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)