Асоба, якая гаворыць прамову; прамоўца. // Той, хто валодае майстэрствам слова, красамоўствам. [Купала:] Ты любога аратара перагаворыш.Вітка.Блізнюк выйшаў на сцэну за трыбуну і, размахваючы рукамі, як той сапраўдны аратар, пачаў гаварыць.Сабаленка.
[Лац. orator.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́мік, ‑а, м.
1. Акцёр, які іграе камічныя ролі. Амплуа коміка.//перан.Разм. Пра таго, хто ўмее смяшыць, весяліць другіх. [Студэнт] быў, бадай, прыроджаны комік, бо ўмеў сур’ёзна гаварыць смешныя рэчы.Навуменка.
2.Уст. Аўтар камедыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
коснаязы́касць, ‑і, ж.
Расстройства мовы, якое заключаецца ў няздольнасці правільна вымаўляць гукі; невыразнае вымаўленне. //перан. Няўменне лёгка, свабодна гаварыць; памылкі ў вуснай мове. У мове.. персанажаў выяўляецца праз коснаязыкасць вузкасць і абмежаванасць іх кругагляду.Адамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
куту́зка, ‑і, ДМ ‑зцы; Рмн. ‑зак; ж.
Уст. Турма, арыштанцкая камера. — Толькі пра гэта цяпер няможна гаварыць, бо як пачуе паліцыя, то як таго дзядзьку Данілу адразу арыштуе і ў кутузку пасадзіць.Каліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыдыха́нне, ‑я, н.
1. Гук, які ўтвараецца пры выдыху ў вымаўленні, спевах і пад. Гаварыць з прыдыханнем.
2.Спец. Гартанны гук, які ўтвараецца пры дапамозе трэння струменю паветра аб краі збліжаных, але ненапружаных галасавых звязак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́шні, ‑яў; адз.няма.
Разм.
1. Інтрыгі, падкопы. [Стася] пачала адкрыта гаварыць рыбакам пра .. патаемныя шашні [Бешчата] з бандытамі.Бажко.
2. Любоўныя інтрыгі, сувязі. У сваім мужу Іна расчаравалася і хутка завяла шашні з нейкім Артурам.«ЛіМ».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абаку́ліваць ’падманваць, ашукваць’ (Нас., Бяльк.), абакуліцца ’памыліцца’ (Нас., Яруш.), абакульнік ’ашуканец’ (Бяльк.), абакула ’той, хто ашуквае’ (Касп., Яруш.) < *о‑ба‑кул‑ити < *бакуля < *бакаць. Што датычыць словаўтваральнай мадэлі, параўн. абдзяжуліць (гл.). Рус.бакулить ’гаварыць, балбатаць’, бакуля, бакуня ’балбатун’, бакать ’гаварыць, балбатаць’. Параўн. ст.-польск.bakać, чэш.bakati ’зваць’ (< прасл.bajati ’гаварыць’). Інакш Фасмер, 3, 97, які абакуливать < аб + акула. Рус.окула ’ашуканец’ хутчэй за ўсё памылковая дэкампазіцыя ад обакулить, бакулить. Гл. Мартынаў, БЛ, 1972, 1, 17. Гл. бакулы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пасаро́меццасов.
1. постыди́ться, посо́веститься;
~меўся б ты гавары́ць пра гэ́та — постыди́лся бы ты говори́ть об э́том;