пара́дны

I в разн. знач. пара́дный;

~нае шэ́сце — пара́дное ше́ствие;

~ная фо́рма — пара́дная фо́рма;

п. вы́гляд — пара́дный вид

II: п. за́піс ист. поря́дная за́пись;

~ная гра́матаист. поря́дная гра́мота

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

узбу́джаны

1. прич. разбу́женный, по́днятый;

2. прич. возбуждённый;

3. прич. возбуждённый; взви́нченный;

1-3 см. узбудзі́ць;

4. прил. возбуждённый;

нато́ўп ~ных людзе́й — толпа́ возбуждённых люде́й;

у. вы́гляд — возбуждённый вид

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

галагені́ды

(ад галагены + гр. eidos = выгляд)

злучэнні галагенаў з іншымі элементамі (гл. браміды, ёдыды, фтарыды, хларыды); трапляюцца ў выглядзе мінералаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гінафо́р

(ад гіна- + -фор)

верхняя частка кветаложа паміж андрацэем і гінецэем, што мае выгляд ножкі з размешчанымі на канцы песцікамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

еўнухаіды́зм

(ад еўнух + гр. eidos = выгляд)

захворванне, абумоўленае прыроджанай або набытай недастатковасцю палавых залоз або недастатковасцю выдзялення гіпофізам ганадатропнага гармону.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

карбі́ды

(ад карба- + гр. eidos = выгляд)

злучэнні металаў і некаторых металоідаў з вугляродам (напр. к. жалеза — цэментыт, к. крэмнію — карбарунд).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

цвету́щий

1. прич. які́ (што) цвіце́;

2. прил. квітне́ючы; квіту́чы;

цвету́щий край квітне́ючы (квіту́чы) край;

у него́ цвету́щий вид у яго́ квітне́ючы вы́гляд;

цвету́щее здоро́вье квітне́ючае здаро́ўе.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

свяжэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.

1. Станавіцца халодным (пра надвор’е, ваду). // У мове маракоў — станавіцца больш моцным (пра вецер). Па сініх прасторах, Дзе вецер свяжэе, Пад сцягам чырвоным Плывуць караблі. Звонак. / у безас. ужыв. Дзень сходзіць. Ад рэчкі свяжэе. Грамыка.

2. Набываць больш яркі, свежы выгляд (пра расліны). Свяжэюць у чэрвеньскіх ранішніх росах Мятліца, званочкі, аер. Тарас.

3. Станавіцца бадзёрым, здаровым, больш свежым (пра чалавека). Пасля купання чалавек свяжэе. // Набываць больш здаровы выгляд. Цела на хвіліну свяжэе, лягчэй дыхаецца. Галавач. А варта было ў той жа момант перамяніцца з’яве — і адразу слёзы як ветрам здувала, шчокі [Марфы] свяжэлі. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ві́дзенне ’зрок’; ’твар’; ’вочы’; ’від’; ’прывід, здань’ (Нас., Касп.). Рус. видение ’зрок, здольнасць бачыць’; ’пачуццё’; ’вочы’, ст.-рус. видѣние ’бачанне’; ’зрок’; ’вока’; ’відовішча’; ’від, выгляд’; ’прывід’, польск. widzenie ’здольнасць бачыць’; ’спатканне з кім-небудзь’; ’тое, што бачым, бачанае’; ’прывід, здань’, в.-луж. widźenje ’бачанне’ і г. д. Прасл. viděn‑ьje. Вытворнае ад дзеепрыметніка залежнага стану viděn‑ъ і суф. ‑je.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́нцы ’рамка ў калодачным вулеі’ (гродз., Сл. ПЗБ). З рус. по́ні}ьк попка ’перакідная сетка на птушак: сіло ў выглядзе сеткі, нацягнутай на абруч’, пояса ’рэшата’. Паводле Даля (3, 750), папцы ад панамцы, пять, брать. Паводле Фасмера (3, 326), звязана са ст.-слав. пьнѫ, пати ’нацягваць’, опонл ’завеса’, што больш імаверна. Рамка ў вулеі мае выгляд сеткі — відаць, перанос паводле падабенства.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)