Камлы́га ’вялікі бясформенны кавалак, абломак цвёрдай масы, ком, глыба зямлі’ (ТСБМ, Гарэц., Нас., Др.-Падб., Яшк.), зборн. камлы́жжа ’камякі мёрзлай зямлі’ (Яўс.; бялын., Янк. I; Нас.), камлы́жына ’сухі ком зямлі на раллі, не разбіты бараной’ (Мядзв.), камлы́шка ’тс’ (Бяльк.), камлы́жыць ’рабіць шар з чаго-небудзь мяккага’ (Нас.). Утворана, відавочна, ад камлаты (гл. камель2) пры дапамозе экспрэсіўнага суфікса ‑ыга (як касты́га < касцяны гузік; Сцяцко, Афікс. наз., 182).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
По́рцыя ’пэўная колькасць чаго-небудзь’ (ТСБМ), ’луста хлеба’ (Нас.), ’чарка’ (Дразд.; Нас.; пін., Сл. ПЗБ), ’частка’ (Ласт.), по́рца ’тс’ (Федар.; Шат.), ’шклянка; невялікая шклянка на гарэлку’ (бяроз., Сл. ПЗБ; палес., З нар. сл.). Параўн. рус.порция ’пэўная колькасць, доза’, ’чарка гарэлкі’. Лацінізм, ад лац.portio ’частка’, у Ластоўскага (Ласт., 513) адзначаецца як запазычанне з франц. Імаверна, звязана з аптэкарскай тэрміналогіяй, адсюль магло засвоіцца непасрэдна з лаціны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Пратэ́, протэ́ ’аднак, усё ж, таму’ (ТС). З укр.проте́ ’тс’, якое з прыназоўніка про- (гл. пра-2) і займенніка то (гл. тое) (ESSJ, 1, 217). Параўн. польск.przeto ’таму’, чэш.proto ’таму што; для чаго, каб’, славац.preto ’таму, вось чаму’, в.-луж.přeto ’затое’, н.-луж.pśeto ’ўсё ж, таму’, што выводзяцца з *pro‑, *per‑ і *to (Шустар-Шэўц, 2, 1174; ЕСУМ, 4, 608).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Спі́чак ‘верхняя завостраная частка чаго-небудзь’, ‘шпіль на будынку’, ‘плоскае выгнутае шыла для падплятання лапцей’ (ТСБМ), ‘верцел’ (Гарэц.), ‘невялікі шчупачок’, ‘стары лось’ (ТС), спіча́сты ‘востраканцовы’ (ТСБМ, Касп., Сл. ПЗБ). Да спіца; значэнні пад уплывам польск.szpic, ст.-польск.szpica, śpica, якое з ням.Spitze ‘вастрыё’; чэш.špice ‘тс’; гл. Брукнер, 553; Борысь, 606; Махэк₂, 621; спіча́сты з польск.spiczasty, szpiczasty < szpica, гл. Кюнэ, Poln., 98.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
define
[dɪˈfaɪn]
v.
1) растлума́чваць, паясьня́ць (сэнс сло́ва)
2) азнача́ць што
3) вызнача́ць; устанаўля́ць (правы́, ме́жы)
4) акрэ́сьліваць (фо́рму)
5) характарызава́ць, быць характэ́рнай або́ істо́тнай ры́сай чаго́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)