Verbum

трыбу́на

(с.-лац. tribuna)

1) узвышэнне для прамоўцы;

2) збудаванне з паступовым узвышэннем радоў з месцамі для публікі, напр. на стадыёне;

2) перан. месца, сфера ажыццяўлення чыёй-н. грамадскай дзейнасці.

утылітары́зм

(фр. utilitarisme, ад лац utilitas = карысць)

1) кірунак у этыцы, які лічыць карысць асновай маральнасці і крытэрыем чалавечых паводзін;

2) перан. імкненне з усяго мець выгаду, карысць; дробязны практыцызм.

фе́нікс

(гр. phoiniks)

1) казачная птушка ў міфалогіі старажытных народаў (фінікійцаў, егіпцян і інш.), якая ў старасці спальвала сябе, а потым зноў узнікала з попелу;

2) перан. сімвал вечнага абнаўлення.

філігра́нны

(ад філігрань)

1) зроблены ў выглядзе філіграні або які мае на сабе філігрань (напр. ф-ая папера);

2) перан. вельмі дакладны, да самых дробязей прадуманы, старанна і тонка выкананы.

цэйтно́т

(ням. Zeitnot, ад Zeit = час + Not = патрэба)

1) недахоп часу на абдумванне чарговых хадоў пры гульні ў шашкі, шахматы з гадзіннікам;

2) перан. недахоп часу ў якой-н. справе.

ша́баш, ша́бас

(ст.-яўр. šabbath = субота)

1) суботняе свята, прадпісанае іудаізмам;

2) начное зборышча ведзьмаў і ведзьмакоў, якія, паводле сярэдневяковых павер’яў, учынялі шалёны разгул;

3) перан. зверскі ўчынак; варожы разгул.

эльдара́да

(ісп. el dorado = залатая краіна)

1) міфічная краіна, багатая на золата і каштоўныя камяні, якую шукалі на тэрыторыі Лац. Амерыкі іспанскія заваёўнікі;

2) перан. краіна казачных багаццяў і цудаў.

эпіцэ́нтр

(ад эпі- + цэнтр)

1) вобласць на зямной паверхні, размешчаная непасрэдна пад ачагом землетрасення ці пад ачагом выбуху;

2) перан. месца, дзе з найбольшай сілай праяўляюцца якія-н. з’явы, падзеі.