мэ́та, ‑ы, ДМ мэце, ж.

Тое, да чаго імкнуцца, чаго жадаюць дасягнуць. Мэта ўрока. Дасягнуць мэты. □ Міналі дні, ішлі гады. Ішлі і мы да нашай мэты. Бялевіч. [Свірын:] — Мэта ў нас з вамі адна — спакойна жыць, добра вучыцца і мірна працаваць. Пальчэўскі. // Пэўны намер, пастаўленая задача. Хацелася проста так, без мэты, паблукаць па вуліцы, паглядзець на людзей, на вітрыны, на рух машын. Карпаў. Ішла.. група з ранейшай мэтай — падбіраць для справы людзей у вёсках. Новікаў. // Загадзя намечаны пункт, мяжа. Тым самым тыднем, а можа, наколькі дзён раней, .. стары Нявада падышоў да мэты свайго доўгага падарожжа. Чорны.

•••

З мэтай чаго — для таго каб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

улада́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. уладаць (у 1, 4 знач.).

2. Тэрыторыя, якая знаходзіцца пад уладай каго‑н., пад чыім‑н. кіраваннем. Каланіяльныя ўладанні. □ [Саля Калёнія] быў крайні паўднёвы пункт уладанняў Рыма ў Афрыцы. В. Вольскі. / у перан. ужыв. Набірае [вясна] паволі сталасць, Пашырае ўладанні свае. Прануза.

3. Уст. Нерухомая маёмасць (пераважна зямля), якой валодаюць як уласнасцю. З Нясвіжам звязаны Цімкавічы здаўна. Калісьці мястэчка было радзівілаўскім уладаннем. С. Александровіч. [Аксён] разгортвае скрутак і паказвае настаўніку план. На плане зняты сялянскія землі і сумежныя ўладанні пана Скірмунта. Колас.

4. перан. Панаванне. Ужо і ночка канчаецца, зараз золак заіграе над зямлёю, раніца.. распастрэ над зямелькаю ўладанне. Нікановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wyjściowy

wyjściow|y

1. выхадны, выходны;

garnitur ~y — выхадны (святочны) касцюм;

2. выхадны, прызначаны для выхаду;

drzwi ~e — выхадныя дзверы;

3. зыходны; пачатковы;

punkt ~y — зыходны пункт

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

martwy

martw|y

мёртвы;

język ~y — мёртвая мова;

~y punkt тэх. мёртвы пункт;

w ~ym punkcie перан. у мёртвым пункце;

~y sezon — мёртвы сезон;

~a natura — маст.. нацюрморт

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

старт

(англ. start)

1) момант пачатку спартыўных спаборніцтваў (па бегу, плаванні і г. д.) або ўзлёту лятальнага апарата (ракеты, касмічнага карабля);

2) месца, з якога пачынаюцца спаборніцтвы па хадзьбе, бегу, яздзе, плаванні (напр. выйсці на с.);

3) перан. пачатак, зыходны пункт пры адліку якой-н. падзеі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

high1 [haɪ] n.

1. найвышэ́йшы пункт, ма́ксімум

2. meteorol. во́бласць павы́шанага ці́ску, антыцыкло́н

3. «пік» (пра тэмпературу паветра на працягу дня, тыдня і г.д.)

4. infml стан наркаты́чнага ап’яне́ння

5. infml пачуццё вялі́кага задавальне́ння (ад поспехаў, прыемных уражанняў і да т.п.)

6. (у назвах) сярэ́дняя шко́ла

on high

1) fml на высо́кім ме́сцы; на высо́кай паса́дзе

2) relig. на не́бе, на нябёсах

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

control1 [kənˈtrəʊl] n.

1. кірава́нне

2. кантро́ль, праве́рка

3. стры́манасць, самавало́данне

4. рэгуліро́ўка, рэгулява́нне

5. tech. рыча́г; ру́чка

6. pl. controls панэ́ль кірава́ння;

a control tower aeron. кантро́льна-дыспе́тчарскі пункт;

be in control (of) мець свой уплы́ў, кірава́ць, кантралява́ць;

bring under control падпара́дкаваць свайму́ ўплы́ву;

get beyond/out of control вы́йсці з-пад кантро́лю/уплы́ву;

lose control стра́ціць кантро́ль/самавало́данне

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

base1 [beɪs] n.

1. асно́ва; падму́рак; п’едэста́л;

a mountain base падно́жжа гары́

2. зыхо́дны пункт, асно́ва

3. mil. ба́за;

an air base вае́нна-паве́траная ба́за;

a military/naval base вае́нная/марска́я ба́за

4. ling. асно́ва;

derivational base дэрывацы́йная асно́ва

5. chem. асно́ва, асно́ўнае рэ́чыва

6. math. асно́ва (трохкутніка)

get to first base infml уда́ла пача́ць;

off base AmE, infml памылко́ва, няпра́вільна

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

annex

[ænˈeks]

1.

v.t.

1) далуча́ць, анэксава́ць

2) дадава́ць

to annex a clause to a contract — дада́ць пункт да кантра́кту

a reader with a vocabulary annexed — чыта́нка з дада́дзеным сло́ўнікам

2. [ˈæneks]

n.

1) прыбудо́ва f., крыло́ n.

2) дада́так -ку m., дапаўне́ньне n., залу́чнік -а m. (да дакумэ́нту)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

baza

ж.

1. база; аснова;

baza surowcowa — сыравінная база;

baza naukowa — навуковая база;

2. база (апорны пункт);

baza lotnicza — авіяцыйная база;

baza morska — марская база;

3. эк., паліт. базіс

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)