мэ́та, ‑ы, ДМ мэце, ж.
Тое, да чаго імкнуцца, чаго жадаюць дасягнуць. Мэта ўрока. Дасягнуць мэты. □ Міналі дні, ішлі гады. Ішлі і мы да нашай мэты. Бялевіч. [Свірын:] — Мэта ў нас з вамі адна — спакойна жыць, добра вучыцца і мірна працаваць. Пальчэўскі. // Пэўны намер, пастаўленая задача. Хацелася проста так, без мэты, паблукаць па вуліцы, паглядзець на людзей, на вітрыны, на рух машын. Карпаў. Ішла.. група з ранейшай мэтай — падбіраць для справы людзей у вёсках. Новікаў. // Загадзя намечаны пункт, мяжа. Тым самым тыднем, а можа, наколькі дзён раней, .. стары Нявада падышоў да мэты свайго доўгага падарожжа. Чорны.
•••
З мэтай чаго — для таго каб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
улада́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. уладаць (у 1, 4 знач.).
2. Тэрыторыя, якая знаходзіцца пад уладай каго‑н., пад чыім‑н. кіраваннем. Каланіяльныя ўладанні. □ [Саля Калёнія] быў крайні паўднёвы пункт уладанняў Рыма ў Афрыцы. В. Вольскі. / у перан. ужыв. Набірае [вясна] паволі сталасць, Пашырае ўладанні свае. Прануза.
3. Уст. Нерухомая маёмасць (пераважна зямля), якой валодаюць як уласнасцю. З Нясвіжам звязаны Цімкавічы здаўна. Калісьці мястэчка было радзівілаўскім уладаннем. С. Александровіч. [Аксён] разгортвае скрутак і паказвае настаўніку план. На плане зняты сялянскія землі і сумежныя ўладанні пана Скірмунта. Колас.
4. перан. Панаванне. Ужо і ночка канчаецца, зараз золак заіграе над зямлёю, раніца.. распастрэ над зямелькаю ўладанне. Нікановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wyjściowy
wyjściow|y
1. выхадны, выходны;
garnitur ~y — выхадны (святочны) касцюм;
2. выхадны, прызначаны для выхаду;
drzwi ~e — выхадныя дзверы;
3. зыходны; пачатковы;
punkt ~y — зыходны пункт
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
martwy
martw|y
мёртвы;
język ~y — мёртвая мова;
~y punkt тэх. мёртвы пункт;
w ~ym punkcie перан. у мёртвым пункце;
~y sezon — мёртвы сезон;
~a natura — маст.. нацюрморт
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
старт
(англ. start)
1) момант пачатку спартыўных спаборніцтваў (па бегу, плаванні і г. д.) або ўзлёту лятальнага апарата (ракеты, касмічнага карабля);
2) месца, з якога пачынаюцца спаборніцтвы па хадзьбе, бегу, яздзе, плаванні (напр. выйсці на с.);
3) перан. пачатак, зыходны пункт пры адліку якой-н. падзеі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
high1 [haɪ] n.
1. найвышэ́йшы пункт, ма́ксімум
2. meteorol. во́бласць павы́шанага ці́ску, антыцыкло́н
3. «пік» (пра тэмпературу паветра на працягу дня, тыдня і г.д.)
4. infml стан наркаты́чнага ап’яне́ння
5. infml пачуццё вялі́кага задавальне́ння (ад поспехаў, прыемных уражанняў і да т.п.)
6. (у назвах) сярэ́дняя шко́ла
♦
on high
1) fml на высо́кім ме́сцы; на высо́кай паса́дзе
2) relig. на не́бе, на нябёсах
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
control1 [kənˈtrəʊl] n.
1. кірава́нне
2. кантро́ль, праве́рка
3. стры́манасць, самавало́данне
4. рэгуліро́ўка, рэгулява́нне
5. tech. рыча́г; ру́чка
6. pl. controls панэ́ль кірава́ння;
a control tower aeron. кантро́льна-дыспе́тчарскі пункт;
be in control (of) мець свой уплы́ў, кірава́ць, кантралява́ць;
bring under control падпара́дкаваць свайму́ ўплы́ву;
get beyond/out of control вы́йсці з-пад кантро́лю/уплы́ву;
lose control стра́ціць кантро́ль/самавало́данне
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
base1 [beɪs] n.
1. асно́ва; падму́рак; п’едэста́л;
a mountain base падно́жжа гары́
2. зыхо́дны пункт, асно́ва
3. mil. ба́за;
an air base вае́нна-паве́траная ба́за;
a military/naval base вае́нная/марска́я ба́за
4. ling. асно́ва;
derivational base дэрывацы́йная асно́ва
5. chem. асно́ва, асно́ўнае рэ́чыва
6. math. асно́ва (трохкутніка)
♦
get to first base infml уда́ла пача́ць;
off base AmE, infml памылко́ва, няпра́вільна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
annex
[ænˈeks]
1.
v.t.
1) далуча́ць, анэксава́ць
2) дадава́ць
to annex a clause to a contract — дада́ць пункт да кантра́кту
a reader with a vocabulary annexed — чыта́нка з дада́дзеным сло́ўнікам
2. [ˈæneks]
n.
1) прыбудо́ва f., крыло́ n.
2) дада́так -ку m., дапаўне́ньне n., залу́чнік -а m. (да дакумэ́нту)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
baza
ж.
1. база; аснова;
baza surowcowa — сыравінная база;
baza naukowa — навуковая база;
2. база (апорны пункт);
baza lotnicza — авіяцыйная база;
baza morska — марская база;
3. эк., паліт. базіс
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)