деть сов., разг. дзець;

◊

не знать, куда́ глаза́ деть вачэ́й няма́ куды́ дзець;

э́того никуда́ не де́нешь гэ́тага ніку́ды не дзе́неш;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

жаль безл., в знач. сказ., в знач. вводн. сл. шкада́;

жаль уезжа́ть шкада́ ад’язджа́ць;

почита́ть, жаль, не́чего пачыта́ць, шкада́, няма́ чаго́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

изли́шне нареч.

1. (чрезмерно) залі́шне, зана́дта; празме́рна;

2. (нет надобности) залі́шне, няма́ патрэ́бы;

изли́шне говори́ть об э́том залі́шне гавары́ць пра гэ́та;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

он мест., м. ён (род., вин. яго́, дат. яму́, твор., пред. ім); мн., см. они́;

его́ нет до́ма яго́ няма́ до́ма.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

дэфіцы́т

(лац. deficit = нестае)

1) недахоп чаго-н., нястача (напр. д. тавараў);

2) недахоп, страта як вынік перавышэння расходаў над даходамі (бюджэтны д.);

3) што-н., чаго няма ў дастатковай колькасці (напр. чарга за дэфіцытам).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

прыперціся, ✂; зак.

  1. чым да каго-чаго. Стаўшы або сеўшы блізка да каго-, чаго-н., абаперціся верхняй часткай тулава на каго-, што-н.

    • П. спінай да дзвярэй.

  2. Тое, што і прыперці (у 4 знач.; разм.).

    • Чаго ты сюды прыпёрся?

  3. Знайсці прыстанішча, прыстроіцца дзе-н. (разм.).

    • Гэтаму чалавеку няма дзе часова п.

|| незак. прыпірацца, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

сцерці, ✂; зак.

  1. Трэннем зняць с паверхні што-н. або знішчыць.

    • С. пясок з падаконніка.
    • С. малюнак гумкаю.

  2. Дотыкам, трэннем пашкодзіць, зрабіць рану на чым-н.

    • С. нагу.

  3. Тручы, зрабіць дрэнным, ператварыць у аднародную масу.

    • С. перац на парашок.

  4. перан. Патраціць марна час.

    • Цэлы дзень сцерла, а толку няма.

|| незак. сціраць, ✂.

|| наз. сціранне, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

шумець​1, ✂; незак.

  1. Утвараць, рабіць шум (у 1 знач.).

    • Шуміць бор.
    • Шуміць дождж.
    • Шуміць у галаве (няясна ў думках ад стомленасці, моцнага перажывання, ап’янення).
    • У вушах шуміць (пра слыхавое раздражненне).

  2. Гучна выражаць незадаволенасць, сварыцца, крычаць.

    • Няма чаго ш. з-за дробязі.

  3. Ажыўлена абмяркоўваць што-н., рабіць прадметам усеагульнай увагі.

    • Ш. пра свае дасягненні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

верць, выкл. у знач. вык.

Ужываецца паводле знач. дзеясл. вярцець — вярцецца, павярнуць — павярнуцца.

•••

Хоць круць-верць, хоць верць-круць — як ні рабі, няма выхаду.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́думаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад выдумаць.

2. у знач. прым. Такі, якога няма ў рэчаіснасць нерэальны; уяўны. Выдуманы рай. Выдуманы свет.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)