ільмо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ільмы. Ільмовы лес. Ільмовая кара. Ільмовая драўніна.
2. у знач. наз. ільмо́выя, ‑ых. Сямейства шыракалістых дрэў і кустоў, да якога адносяцца вяз, ільма, клён і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лісцяны́, ‑ая, ‑ое.
Разм. Тое, што і лісцвяны. Ляжым на лісцяной, раней падсушанай каля агню пасцелі. Брыль. У гаі раслі розныя лісцяныя дрэвы. Якімовіч. На крокаў трыста ад хаткі быў густы лісцяны лес. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паражняко́м, прысл.
Разм. Без грузу, без паклажы, без пасажыраў. Калі вярталіся хлопцы паражняком, .. [Надзя] хуценька загружала іхнія насілкі. Грахоўскі. Ля нас паражняком праскочыла грузавая машына, а ззаду марудна цягнулася, ляскочучы на ўвесь лес, фурманка. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патанне́ць, ‑ее; зак.
Стаць больш танным, нанізіцца ў цане. Прадукты патаннелі. □ Да новай хаты нам яшчэ вельмі далёка, — пакуль патаннее лес, усюды панскі, — а цяпер, у цеснаце, культуры, як бацька кажа, не завядзеш. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хмызня́к, ‑у, м.
Кусты, зараснікі дробных маладых дрэўцаў. Лес быў густы, з непралазнымі хмызнякамі. Якімовіч. Беражыстая рэчка ўтапілася ў хмызняках і лазе; спрадвеку жалобна журчыць пра людскія надзеі, як сведка таго, што было. Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
церабі́ць несов.
1. (лес) проруба́ть, прочища́ть;
2. (сучья) обруба́ть;
3. (овощи) чи́стить, обреза́ть;
4. (лён) тереби́ть, дёргать;
5. перен., разг. (жадно есть) уплета́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
шаро́ш I, -рашу́ м. (мелкий лёд) шуга́ ж.; са́ло ср.
шаро́ш II, -рашу́ м. (сплавной лес) моль м. и ж., ро́сплывь ж., ро́спуск
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Валака́ ’зыбкае балоцістае месца’ (Яшк.), рус. волока ’заросшы лес у нізіне’ (КЭС). Хутчэй за ўсё да валога 3 ’дрыгва’ (гл.), збліжанага з валока ’зямля; мера зямлі’. Параўн. у семантычным плане рус. волок ’гушчар’ і волока ’прыстасаванне для выцягвання бярвення з гушчару’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ветравал ’сапсаваныя дрэвы’ (Інстр. III), ’дрэвы, паваленыя ветрам’ (КТС). Запазычана з рус. мовы; параўн. ветравал ’павалены ветрам лес’. Серб.-харв. ветроваљ(а) ’сінегаловік, Eryngium campestre’, балг. ветровал ’тс’ утварыліся аналагічна (з асноў вецер‑ і вал‑іць), але незалежна ад паўголае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вяршкоўка́ ’дошка (аполак)’ (светлаг., б.-каш., Мат. Гом.); ’дошка ў залежнасці ад таўшчыні’ (Інстр. III). Утворана пры дапамозе суф. ‑оўка ад дзеяслова *вершкаваць, магчыма, запазычанага з рус. уладз. вершковать ’вызначаць расцэнкі на лес у залежнасці ад таўшчыні (вяршаліны і камля)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)