1. Уласцівасць агляднага; аглядны характар чаго‑н.
2. Асцярожнасць, прадуманасць дзеянняў, учынкаў. Такая агляднасць Вачынскай кінулася мне ў вочы.Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расплю́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., што.
Разм. Раскрыць, расплюшчыць 1. Сідар расплюснуў вочы і здзівіўся: цяпер ён быў у прасторнай сялянскай хаце.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суцяша́льнік, ‑а, м.
Той, хто суцяшае. Старшыня апускае вочы і журботна звешвае галаву .. І тады ўжо сам пісар выступае ў ролі суцяшальніка.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
stand out
а) выдава́цца, вытырка́цца, утвара́ць вы́ступ
б) вылуча́цца; кі́дацца ў во́чы
в) не здава́цца, трыма́цца
г) вы́трываць да канца́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
penetrating
[ˈpenətreɪtɪŋ]
adj.
1) во́стры; прані́зьлівы (по́зірк, хо́лад)
2) прані́клівы
а) пі́льны (пра во́чы, по́гляд)
б) які́ глыбо́ка і пра́вільна разуме́е
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
панабяга́цьсов.
1. (о многих, о многом, во множестве) набежа́ть;
2. (о многом) нали́ться;
во́чы ~га́лі крывёй — глаза́ налили́сь кро́вью
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тума́ніццанесов., в разн. знач. тума́ниться;
удалечыні́ ~ніўся лес — вдали́ тума́нился лес;
во́чы ~няцца — глаза́ тума́нятся;
галава́ т. — голова́ тума́нится
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Казе́ліць, у выразе казеліць вочы ’скасавурыўшыся, пільна ўглядацца ў каго-н., што-н.’ (БРС, ТСБМ, Касп.; полац., Нар. лекс.), казерыць вочы ’тс’ (КЭС., лаг.; Шат.). Дакладныя адпаведнікі ў іншых мовах нам невядомыя; што ж датычыцца наогул утварэння дзеясловаў такога тыпу, можна прывесці польск.koźlić (czoło) ’хмурыць і да т. п.’, рус.дыял.козиться ’злавацца; паводзіць сябе высакамерна; пазбягаць людзей і інш.’, козлиться ’ўпірацца, упарціцца’, літ.ožiúotis ’тс’. Метафара ў разглядаемым выпадку відавочная; што ж датычыцца словаўтварэння, то для формы казеліць можна думаць пра аснову казёл‑, адносна казерыць — меркаваць або аб наяўнасці экспрэсіўнага дэрывата з ‑р‑ суфіксацыяй ад каза, або аб уплыве такой суфіксацыі на асноўную форму.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́рачка ’пахучка звычайная, Clinopodium Vulgare L.’ (Кіс., Сцяшк. МГ, З нар. сл.); ’чалавек, які пільна ўгледзеўся ў што-небудзь, каго-небудзь’ (З нар. сл.). Ад вы́рачыць ’вытарашчыць вочы’. Расліна названа так таму, што мае «кветкі-вочкі»; параўн. яе польскую назву storzysz ад storzyć ’ганарыцца, важнічаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Mérkmal
n -(e)s, -e прыкме́та, характэ́рная ры́са
ein hervórstechendes ~ — адзна́ка, яка́я кі́даецца ў во́чы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)