Verbum

заслужы́ць, -ужу́, -у́жыш, -у́жыць; -у́жаны; зак., што.

1. Сваёй дзейнасцю стаць дастойным або дабіцца чаго-н.

З. узнагароду.

З. павагу.

З. папрок.

2. Выслужыць, атрымаць за службу, працу.

З. права на адпачынак.

|| незак. заслуго́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

дакрыча́цца, -чу́ся, -чы́шся, -чы́цца; -чы́мся, -чыце́ся, -ча́цца; -чы́ся; зак. (разм.).

1. каго. Моцна клічучы каго-н., вымусіць адклікнуцца.

Крычаў, крычаў, так і не дакрычаўся вас.

2. да чаго. Крыкам давесці сябе да непажаданых вынікаў.

Д. да хрыпаты.

дурно́та, -ы, ДМ -но́це і дурната́, -ы́, ДМ -наце́, ж.

1. Разумовая абмежаванасць, тупасць, някемлівасць.

Лепшы сродак паразумнець — гэта адчуць уласную дурнату.

2. Неабдуманы, неразумны ўчынак, недарэчнае выказванне.

Чаго толькі не натворыш па ўласнай дурноце.

вуж, вужа́ і (радзей) ву́жа, мн. вужы́, -о́ў, м.

Адна з неядавітых змей сямейства паўзуноў.

Выкручвацца вужом (таксама перан.:

1) падлізвацца, падлашчвацца, дабіваючыся чаго-н.;

2) падманам, хітрасцю старацца выйсці з цяжкага становішча).

|| прым. вужо́вы, -ая, -ае.

вух, выкл.

1. Выражае пачуццё здзіўлення, захаплення і пад. перад сілай, незвычайнасцю чаго-н.

Вух, якое высокае дрэва!

Вух, як садзяць гарматы!

2. Ужыв. як гукапераймальнае для перадачы моцнага і глухога гуку ад удару, выстралу і пад.

вы́дацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дасца; -дадуцца; зак.

1. Утварыць выступ, выступіць за мяжу чаго-н.

Дом выдаўся вуглом на плошчу.

2. Здарыцца, выпасці; удацца.

Дзень выдаўся цёплы, сонечны.

Ураджай выдаўся добры.

|| незак. выдава́цца, -дае́цца.

буквае́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м. (іран.).

Чалавек, які прыдае большае значэнне знешняму боку чаго-н., дробязям, чым сутнасці; фармаліст.

|| ж. буквае́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак.

|| прым. буквае́дскі, -ая, -ае.

Б. падыход.

адрэ́з, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -у, гл. адрэзаць.

2. -а. Кусок тканіны, адрэзаны для шыцця чаго-н.

Купіць а. на паліто.

3. -а. Месца, па якім адрэзана што-н.

Шырыня дошкі ў адрэзе.

адсмакта́ць, -макчу́, -мо́кчаш, -мо́кча; -макчы́; -макта́ны; зак.

1. што і чаго. Смактаннем адпіць, убавіць, адцзяліць.

П’яўкі адсмакталі кроў.

2. Скончыць смактаць.

|| незак. адсмо́ктваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.).

|| наз. адсмо́ктванне, -я, н.

|| прым. адсмо́ктвальны, -ая, -ае.

абкарна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што (разм.)

1. Падрэзаць, абстрыгчы вельмі коратка, няроўна.

А. валасы.

2. перан. Няўмела скараціць які-н. тэкст; пазбавіць якое-н. вучэнне, тэорыю чаго-н. істотнага; сказіць.

А. рукапіс.

А. гіпотэзу.