бел. Свая кашуля бліжэй да цела. Бліжэй кашуля, чым кабат.
рус. Своя рубашка ближе к телу. Всякий сам себе ближе. Все люди свои, да всяк любит себя. В друге стрела, как во пне, а в себе, как в сердце. Всяк сам себе дороже. Свинье не до поросят, коли самоё на огонь тащат. Сова о сове, а всяк о себе.
фр. La chaire est plus proche du corps que la chemise (Кожа ближе к телу, чем рубашка).
англ. Self comes first (Я важнее всего).
нем. Jeder ist sich selbst der Nächste (Каждый сам себе самый близкий).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
міну́та, ‑ы, ДМ ‑нуце, ж.
1. Адзінка часу, роўная шасцідзесятай частцы гадзіны, якая складаецца з 60 секунд. Гадзіннік паказваў без дзесяці мінут дзевяць.Васілёнак.Стрэлка гадзінніка адлічыла сорак мінут.Алешка.// Які‑н. кароткі прамежак часу. Мінута радасці. □ Мужчыны зараз па сняданні Пайшлі ў гумно на спачыванне — Аддаць мінуту для дрымоты.Колас.
2.Спец. Адзінка вымярэння вугла і дугі, роўная 1/60 градуса, якая абазначаецца на пісьме значком ′. Кожны градус дзеляць на шэсцьдзесят мінут (60′), а кожную мінуту на шэсцьдзесят секунд (60″).
[Ад лац. minutus — паменшаны, малы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замі́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
Разм.
1. Вымушаная затрымка ў рабоце, дзейнасці каго‑, чаго‑н. Ад цямна да цямна не пакідаў поля і Уладзімір Аляксеевіч. Абы-якая замінка ці маленькая няўпраўка, ён ужо там.Пальчэўскі.Нельга дапускаць ніводнай, нават самай маленькай замінкі ў руху паяздоў.Васілевіч.
2. Тое, што замінае, абцяжарвае; перашкода. Кожная грудка лёду, кожны парог-гарбінка, выступ зямлі, узгорачак становяць.. [ручайкам] замінкі.. ў іх імклівым руху.Колас.[Маргун:] А гэту замінку мне пакінь. (Паказвае на вінтоўку).Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыкашэ́т, ‑у, М ‑шэце. м.
1. Палёт якога‑н. цвёрдага цела пад вуглом пасля ўдару аб якую‑н. паверхню. Вось пырснуў пясок пад нагамі ў Кірэя, на рыкашэце запела куля.Дамашэвіч.
2.узнач.прысл.рыкашэ́там. Адскочыўшы, адляцеўшы пасля ўдару ад якой‑н. паверхні. Кожны [хлапчук] стараецца кінуць так, каб каменьчык адскочыў ад паверхні вады і рыкашэтам праскакаў па ёй як мага больш разоў.В. Вольскі.//перан. Ускосным чынам (паказала, выказана і пад.). Бародку краналі мала, хто-ніхто між іншым, рыкашэтам, як кажуць.Шамякін.
[Фр. ricochet.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скаро́дзіць, ‑роджу, ‑родзіш, ‑родзіць іскарадзі́ць, ‑раджу, ‑родзіш, ‑родзіць; незак., што і без дап.
1. Разрыхляць бараной зямлю. Вадзіць каня на начлег я пачаў з год васьмі, скародзіць і араць, — калі яшчэ не ставала сілы ўскласці плуг на калёсы.Русецкі.// Апрацоўваць пры дапамозе бараны ўсходы пасеянага, пасаджанага. — Тады запрагайце, хлопцы, коней і гайда ячмень скародзіць! — распарадзілася Нінка.Сяркоў.
2. Пакідаць баразну, след. [Янук] скародзіў .. [нагамі] снег, упіраючыся ў кожны выступ зямлі.Лупсякоў./уперан.ужыв.Зноў завялі сець, зноў пачалі скародзіць мора.Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упакава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што і без дап.
Улажыць, злажыць рэчы ў якую‑н. тару; спакаваць. Кожны хоча даць сваю параду: як і што лепш упакаваць, што пакласці на дно, а што зверху, каб не пацерлася.Шыловіч.— Як добра, што ты нідзе не затрымалася, — сустрэла Кацю Аўдоцця Сямёнаўна. Яна старанна забівала скрынку цвікамі. — Вось упакую і раскажу, што і да чаго.Гаўрылкін.// Умясціць поўнасцю што‑н. Усе.. рэчы я акуратна ўпакаваў у дарожную пляцёнку і ў поўдзень сеў на цягнік.Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ліня́ць
1. (праматэрыю) verblássen vi (s), áusbleichen*vi (s), verschíeßen*vi (s);
не ліня́ць fárb¦echt [wásch¦echt] sein, nicht ábfärben;
2.біял. sich háaren, háaren vi (пражывёл); máusern vi, sich máusern (праптушак); sich häuten, die Haut ábwerfen* (прапаўзуноў);
◊
воўк ко́жны год ліня́е, а нату́ры не мяня́е der Wolf ändert wohl das Haar, doch bleibt er wie er war
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
different[ˈdɪfrənt]adj.
1. ро́зны, і́ншы;
of different kinds ро́знага ро́ду;
different from непадо́бны да;
That is quite (a) different (matter). Гэта зусім іншая справа;
She wears a different hat every day. Яна кожны дзень надзявае новы капялюш;
He became a different person. Ён стаў зусім іншым чалавекам;
Everyone gave him a different answer. Усе адказалі яму па-рознаму.
2. разнаста́йны
♦
a different kettle of fishinfml ≅ зусі́м і́ншая спра́ва/размо́ва
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
year[jɪə, jɜ:]n. год;
last year міну́лы год, ле́тась;
next year нале́та, у насту́пным годзе;
be in one’s first/second year быць на пе́ршым/другі́м ку́рсе;
all the year round кру́глы/цэ́лы год
♦
not/never in a hundred years нізашто́, ніко́лі;
put years on smb. ста́рыць каго́-н.;
take years off smb. маладзі́ць каго́-н.;
year after year/year by yearко́жны год;
year in, year out з го́ду ў год
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
неде́ляж. ты́дзень, род. ты́дня м.;
ка́ждую неде́люко́жны ты́дзень;
на той (на бу́дущей) неде́ле на тым (на бу́дучым) ты́дні;
на той (на про́шлой) неде́ле на тым (на міну́лым) ты́дні;
по (це́лым) неде́лям па (цэ́лых) ты́днях, ты́днямі;
◊
с неде́ли на неде́лю з ты́дня на ты́дзень;
без го́ду неде́ля без го́да ты́дзень;
семь пя́тниц на неде́ле сем пя́тніц на ты́дзень.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)