Мінскі драматычны тэатр «Дзе-я?»

т. 10, с. 436

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прасе́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -дзь; -джаны і прасядзе́ць, -яджу́, -ядзіш, -ядзіць; -ядзім, -едзіце́, -ядзя́ць; -ядзі; -е́джаны; зак.

1. Правесці які-н. час седзячы або прабыць дзе-н. (дзе можна сядзець).

П. у гасцях да поўначы.

2. што. Працерці або праціснуць доўгім сядзеннем (разм.).

П. штаны. П. крэсла.

|| незак. прасе́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прасе́джванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стая́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. Прыпынак у час руху.

С. аўтобуса.

2. Месца, дзе размяшчаюцца на час прыпынку, на часовае жыхарства.

С. геолагаў.

С. добра прыстасавана для адпачынку.

3. Месца, дзе часова стаіць транспарт.

С. асабістых машын забаронена.

4. Месца пасялення людзей каменнага веку.

|| прым. стая́начны, -ая, -ае і стая́нкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трэ́ба¹, у знач. вык.

1. з інф. Неабходна, абавязкова патрэбна.

Т. ехаць.

Т. чытаць.

2. каму-чаму і з інф. Патрабуецца, патрэбна.

Яму т. кватэра.

3. безас., каму. Пажадана.

Чаго табе т.?

Гэта ж трэба (разм.) — вокліч, які выражае здзіўленне.

Дзе трэба, дзе не трэба — недарэчы, не да месца.

Што трэба, то трэба (разм.) — абавязкова, бясспрэчна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ядо́к, едака́, мн. едакі́ і едако́ў, м.

1. Той, хто есць, мае патрэбу ў харчаванні, або (звычайна з азначэннем) пра чалавека, які выяўляе пэўныя адносіны да яды.

Які я., такі і работнік (з нар.).

2. Той, хто харчуецца дзе-н. або знаходзіцца дзе-н. на харчовым забеспячэнні.

Размеркаваць па едаках.

|| прым. ядо́цкі, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нацяга́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак. (разм.).

1. Доўга, многа пахадзіць, паблукаць дзе-н.

Н. па лесе.

2. Стаміцца, цягаючы што-н. цяжкае.

Н. мяхоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

плех, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Месца на галаве, дзе не выраслі або вылезлі валасы.

2. Голае месца сярод збажыны, лесу і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жмі́нда, -ы, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -дзе, Т -ай (-аю), ж., мн. -ы, -аў (разм., пагард.).

Вельмі скупы чалавек, скнара.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

буфана́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -на́д, ж.

Сцэнічнае прадстаўленне або манера акцёрскай ігры з падкрэслена перабольшанымі камічнымі сітуацыямі.

|| прым. буфана́дны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

веласіпе́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Двух- або трохколая машына для язды, якая прыводзіцца ў рух націскнымі педалямі.

|| прым. веласіпе́дны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)