яйцакла́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Вонкавы палавы орган многіх насякомых і некаторых рыб, які служыць для адкладвання яец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ве́рны, -ая, -ае.

1. Які адпавядае ісціне; правільны, дакладны.

Верная думка.

В. шлях.

Верна (прысл.) скалькаваць.

2. Несумненны, непазбежны.

В. выйгрыш.

Ісці на верную пагібель.

3. Надзейны, трывалы, стойкі.

Верная апора.

Верна (прысл.) служыць.

В. сябар.

В. ў каханні.

|| наз. ве́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

артыле́рыя, -і, ж.

1. Агнястрэльнае ўзбраенне (гарматы, гаўбіцы, мінамёты і пад.).

Супрацьтанкавая а.

Цяжкая а.

2. Род войск з такім узбраеннем.

Служыць у артылерыі.

3. Навука, якая вывучае тэхніку агнястрэльнай зброі (гармат, гаўбіц і пад.) і яе прымяненне.

|| прым. артылеры́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

без... (а таксама без’..., бес..., бяз..., бяз’..., бяс...), прыстаўка.

Служыць для ўтварэння:

1) прыметнікаў ад назоўнікаў са знач.: пазбаўлены чаго-н., які не мае чаго-н., напр.: беззямельны, безадходны, безазёрны;

2) назоўнікаў, якія азначаюць адсутнасць або недахоп чаго-н., напр.: беззямелле, бездарожжа, безадказнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

іко́л, ікла́, мн. іклы́ і (з ліч. 2, 3, 4) іклы́, ікло́ў, м.

1. Зуб, які знаходзіцца непасрэдна за разцамі ў чалавека і млекакормячых.

2. Зуб вялікіх памераў, які выступае з рота ў некаторых жывёлін і служыць для нападу і абароны.

І. слана.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цо́каль, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Ніжняя патоўшчаная частка сцяны, збудавання, калоны, помніка, якая абапіраецца на фундамент.

Ц. калоны.

Ц. шматпавярховага дома.

2. Металічная частка элекгрычнай лямпачкі, якая служыць для ўмацавання яе ў патроне (спец.).

|| прым. цо́кальны, -ая, -ае.

Ц. паверх.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перлітабето́н

(ад перліт + бетон)

лёгкі бетон, у якім напаўняльнікам служыць успучаны перліт.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

асту́г Месца, дзе ўбіты невысокі кол для прывязвання лодак, вялікі камень з жалезным прабоем ці калода, якая служыць для гэтай мэты (Зах. Дзвіна).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

Кне́біль ’маленькая завостраная палачка, якая служыць для вязкі снапоў’ (Шатал.). Параўн. кнібель (гл.) і кнэбэль (гл.). Укр. кнебель запазычана праз польск. knebel ’тс’ з ням. Knebel ’тс’ (Слаўскі, 2, 284–285).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мемарыя́льны, ‑ая, ‑ае.

Які служыць для ўвекавечання памяці якой‑н. асобы або падзеі. Мемарыяльны комплекс.

•••

Мемарыяльная дошка гл. дошка.

[Ад лац. memoria — памяць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)