ве́чны, -ая, -ае.
1. Які існуе заўсёды, спрадвеку; які не перастае існаваць.
Вечная матэрыя.
Вечныя снягі.
Вечная слава героям.
2. Бестэрміновы.
Перадаць баявы сцяг на вечнае захаванне.
3. Які пастаянна паўтараецца.
Вечныя спрэчкі.
◊
Заснуць вечным сном (кніжн.) — памерці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазніка́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.
Знікнуць, перастаць існаваць — пра ўсё, многае; прапасці, схавацца — пра ўсё, многае, усіх, многіх.
Пазнікалі многія расліны на палях.
Недзе пазнікалі патрэбныя рэчы.
Байцы пазнікалі ў цемры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нежыццяздо́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не мае здольнасці падтрымліваць і захоўваць жыццё. Нежыццяздольныя клеткі арганізма.
2. перан. Няздольны існаваць і развівацца. Нежыццяздольная тэорыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́весціся¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ведзецца; вы́веўся, -велася; зак.
1. Перастаць існаваць; выйсці з ужытку.
Вывелася рыба ў сажалцы.
Такія звычаі ўжо даўно вывеліся.
2. Знікнуць, знішчыцца, аказацца выведзеным (гл. вывесці¹ ў 4 знач.).
Плямы вывеліся.
|| незак. выво́дзіцца, -во́дзіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
таі́цца, таю́ся, то́ішся, то́іцца; незак.
1. Не расказваць чаго-н., утойваючы ад іншых; праяўляць скрытнасць.
Гаварыць і не т.
2. Хавацца.
Т. пад кустом.
3. Быць, існаваць у кім-, чым-н. у схаваным выглядзе, не праяўляючыся.
У душы таілася трывога.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сегнетаэле́ктрыкі
[ад сегнета(вы) + электрык]
цвёрдыя целы, электрычная палярызацыя якіх можа існаваць і без знешняга ўплыву.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
распа́сціся, 1 і 2 ас. не ўжыв., -падзе́цца; распа́ўся, -па́лася; зак.
1. Раскласціся на састаўныя часткі; разваліцца.
Малекула распалася на атамы.
2. перан. Раздзяліўшыся на часткі, перастаць існаваць.
Аб’яднанне распалася.
|| незак. распада́цца, -а́ецца.
|| наз. распадзе́нне, -я, н. і распа́д, -у, М -дзе, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
wegetować
незак.
1. бат. вырастаць;
2. перан. гібець, існаваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
жыццяздо́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Здольны падтрымліваць і захоўваць жыццё (у 2 знач.).
2. перан. Здольны існаваць і развівацца; прыстасаваны да жыцця (у 7 знач.). Жыццяздольны калектыў. Жыццяздольныя расліны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бытава́ць, ‑туе; незак.
Існаваць, мець пашырэнне, месца, быць вядомым. Колас ўжываў шмат слоў і выразаў, якія з аднолькавым правам бытуюць у рускай і беларускай мовах, але ніколі не рабіў штучных калек. Юрэвіч. Ва ўсім цяпер раскрываўся перад .. [Марынаю] новы сэнс, быццам усё, што жыло і бытавала навокал яе, стала раптам такім, якім павінна было быць заўсёды. Чорны. // Прадаўжаць існаваць. У Кушлянах да гэтага часу бытуе нямала вусных расказаў пра Францішка Багушэвіча. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)