цэнтро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. цэнтраваць.
2. Пэўнае размяшчэнне цэнтра цяжару (машыны, механізма, збудавання і пад.) у адносінах да геаметрычных восей. Разлік цэнтроўкі самалёта.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
барахо́рыя
(ад бара- + -хорыя)
ападанне пладоў і насення пад уздзеяннем сілы цяжару без удзелу іншых фактараў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рыво́к, рыўка́, мн. рыўкі́, рыўко́ў, м.
1. Рэзкі, парывісты рух рукамі або целам.
Ускочыць на каня спрытным рыўком.
2. У цяжкай атлетыцы: пад’ём цяжару над галавой на выцягнутых руках адным бесперапынным рухам.
Вынікі ў рыўку.
3. перан. Рэзкае ўзмацненне, якое парушае агульны рытм работы.
Праца без рыўкоў.
|| прым. рыўко́вы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Ляга́ра, ляґарэ́ ’ляжак пад бярвеннямі’ (Сл. ПЗБ; слонім., Нар. словатв.), лягары́, лягера́ ’ляды, рычагі (бярвёны), прыстасаванцу для падняцця цяжару’ (рэч., Нар. сл.; Мат. Гом.), ’доўгія бярвенні, па якіх выкочваюць на бераг бярвенні з плыта’ (гродз., Нар. сл.; лунін., Шатал.), ’падваліны’ (Сцяшк., Сцяц.; бяроз., маст., Шатал.; зэльв., Сцяц. Словаўтв.), лігар ’папярочка на капылах саней’ (малар., Нар. словатв.). Да ле́гар (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гравіме́трыя
(ад лац. gravis = цяжкі + -метрыя)
раздзел геафізікі, які вывучае размеркаванне паскарэння сілы цяжару на зямную паверхню.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пра́гнуцца, ‑нецца; безас. незак., каму.
Разм. Хацецца, жадацца. Галенчык, якому прагнулася зноў заявіць пра сябе, узяў слова. Мележ.
прагну́цца, ‑гне́цца; зак.
Зрабіцца прагнутым, атрымаць выгіб пад уздзеяннем якога‑н. цяжару. Падлога зыбаецца, столь прагнулася. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГРАВІМЕТРЫ́ЧНАЯ ЗДЫ́МКА,
працэс атрымання значэнняў паскарэння свабоднага падзення ўздоўж профілю або па плошчы. Бывае агульная, пошукавая і разведвальная. Вымярэнні праводзяць гравіметрамі, гравітацыйнымі варыёметрамі, маятнікавымі прыладамі.
Агульную гравіметрычную здымку праводзяць з мэтай выяўлення рэгіянальных заканамернасцей паводзін поля сілы цяжару. Пошукавая гравіметрычная здымка выконваецца на асобных плошчах, напр., з перспектыўнымі радовішчамі карысных выкапняў; іх дакладнасць і дэталёвасць вызначаюцца геолага-пошукавымі задачамі. Разведвальную гравіметрычную здымку праводзяць пры рашэнні разведвальных задач на пэўных геал. аб’ектах або пры дэталізацыі структуры анамальнага поля сілы цяжару; вылучаецца найб. дэталёвасцю і дакладнасцю.
Г.І.Каратаеў.
т. 5, с. 381
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
падня́цце ср., в разн. знач. подня́тие, подъём м.;
п. цяжа́ру — подня́тие (подъём) тя́жестей;
п. фла́га — подня́тие (подъём) фла́га;
п. гаспада́ркі — подня́тие (подъём) хозя́йства
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тану́ць, тану́, то́неш, то́не; тані́; незак.
1. Апускацца пад ваду на дно пад уздзеяннем сілы цяжару.
2. Гінуць, апускаючыся на дно.
Карабель тоне.
3. у чым. Апускацца ў што-н. мяккае, вязкае і пад.; засядаць, вязнуць у чым-н.
Т. у гразі.
Т. у снезе.
4. перан. Станавіцца малапрыкметным сярод чаго-н.
Хацінкі танулі ў зеляніне садоў.
|| зак. патану́ць, -тану́, -то́неш, -то́не; -тані́.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
АЛЕКСАНДРО́ВІЧ Аркадзь Уладзіміравіч
(1889 — ?),
бел. спартсмен. Неаднаразовы чэмпіён і рэкардсмен Пецярбурга і Расіі ў падыманні цяжару. У 1913, заснаваўшы ў Мінску аддзяленне спарт. т-ва «Санітас», разам з У.Сакалдзінскім пачаў развіваць гіравы спорт, барацьбу.
т. 1, с. 240
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)