дынітрабензо́л
(ад ды- + нітрабензол)
арганічнае злучэнне, цвёрдае крышталічнае рэчыва; выкарыстоўваецца для вырабу выбуховых рэчываў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ксілі́л
(ад ксілол)
цвёрдае крышталічнае рэчыва белага колеру, якое выкарыстоўваецца як брызантнае выбуховае рэчыва.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
усячы́, усяку́, усячэ́ш, усячэ́; усячо́м, усечаце́, усяку́ць; усе́к, -кла; усячы́; усе́чаны; зак., што.
1. Адсякаючы, укараціць; змагчы адсячы (пераважна з адмоўем).
У. касільна.
Палена цвёрдае — не ўсячэш.
2. Урабіць у высечаную адтуліну (спец.).
У. перагародку ў сцяну.
3. перан. Паменшыць колькасць складоў у радку (кніжн.).
У. склад у вершаваным радку.
|| незак. усяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. усячэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Пек ’густое вязкае або цвёрдае рэчыва чорнага колеру, якое застаецца пасля перагонкі дзёгцю або смалы’ (ТСБМ). З рус. пек смала, дзёгаць’, якое (у пач. XVIII ст.) з гал. pek ’смала’ (Фасмер, 3, 226).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
разгры́зці, ‑зу, ‑зеш, ‑зе; ‑зём, ‑зяце; пр. разгрыз, ‑ла; зак., што.
Раскусіць, раздрабіць зубамі што‑н. цвёрдае, моцнае. Разгрызці арэх. □ На другі ж дзень, калі ўжо не было чаго есці, .. [ваўкі] з’елі скуру і разгрызлі буйныя косці. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́ваз Цвёрдае месца на сенажаці, у лесе, па якому вывозяць лес, сена (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
гідратцэлюло́за
(ад гідраты + цэлюлоза)
структурная мадыфікацыя цэлюлозы, цвёрдае рэчыва белага колеру, з якога складаецца цэлафан.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
крышталі́т
(ад крышталь + -літ)
цвёрдае цела, монакрышталь няправільнай формы, які не мае характэрнай крышталічнай агранкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пакрыццё, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. пакрыць (у 1–3, 5 і 9 знач.).
2. Тое, што пакрывае што‑н. зверху. Цвёрдае пакрыццё дарог. □ Вежы [Супрасльскай царквы] дэкараваны і завяршаюцца складанымі яруснымі пакрыццямі з фігурнымі галоўкамі і высокімі шпілямі. Ліс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пла́віць, плаўлю, плавіш, плавіць; незак., што.
Ператвараць цвёрдае цела ў вадкае шляхам награвання. Хочаш, плаў руду — чакаюць домны, Хочаш — ураджайнасць уздымай! Броўка. Вясна звінела ў парках раўчукамі, Шчапала лёд і плавіла снягі. Калачынскі. // Атрымліваць метал у выніку такога працэсу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)