рэаніма́цыя, ‑і, ж.

Сукупнасць мерапрыемстваў па ажыўленню чалавека, які знаходзіцца ў стане клінічнай смерці, аднаўленне раптоўна страчаных або парушаных у выніку няшчасных выпадкаў, захворванняў і ўскладненняў функцый жыццёва важных органаў.

[Ад лац. reanimatio — ажыўленне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БУ́ЛЕВА А́ЛГЕБРА,

апарат сімвалічнай логікі; сукупнасць аб’ектаў з аперацыямі алгебры логікі, якія падпарадкаваны пэўным аксіёмам. Прапанавана Дж.Булем для аналізу рэлейных схем. Знайшла дастасаванне ў тапалогіі, тэорыі імавернасцей і інш. раздзелах матэматыкі. У аксіёмах булева алгебры адлюстравана аналогія паміж паняццямі «мноства», «падзея», «выказванне». Асн. паняцці булева алгебры: логікавая (булева) функцыя, элементарная логікавая функцыя, функцыйна поўная сістэма логікавых функцый, мінімізацыя булевых функцый.

Логікавая функцыя n булевых аргументаў прымае значэнні 0 і 1, азначаецца праўдзіваснай табліцай або аналітычнай залежнасцю ад элементарных логікавых функцый. Вызначана 16 элементарных функцый: кан’юнкцыі (логікавае множанне; аперацыя «І»), дыз’юнкцыі (складанне; «АБО»), інверсіі (адмаўленне; «НЕ»), эквівалентнасці (тоеснасць), складання па модулі 2 (выключальнае «АБО») і інш. Функцыйна поўная сістэма логікавых функцый — сукупнасць функцый, дастатковая для выражэння логікавай функцыі любой складанасці, напр., аперацыя Пірса, аперацыя Шэфера. Мінімізацыя логікавых функцый праводзіцца з мэтай упарадкавання і спрашчэння складаных функцый з дапамогай аксіём булева алгебры, картаў Карно, метадаў Квайна і Мак-Класкі і інш.

Булева алгебра з’яўляецца логікавай асновай функцыянальнай арганізацыі лічбавых ЭВМ; элементарныя логікавыя функцыі рэалізаваны ў спец. інтэгральных мікрасхемах для ЭВМ.

Літ.:

Янсен Й. Курс цифровой электроники: Пер. с голланд.: В 4 т. Т. 1. М., 1987.

А.С.Кабайла.

т. 3, с. 330

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

прылама́цца, ‑ломіцца; зак.

1. Атрымаць трэшчыну, надламацца. Пяро прыламалася.

2. перан. Разм. Прывучыцца да чаго‑н. Пакуль прыламаўся да кельнерскіх функцый — не раз апарваўся, носячы па дзве талеркі з гарачым супам... Таўлай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сацыялагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сацыялогіі. Сацыялагічны падыход. Сацыялагічнае даследаванне. □ У трактоўцы мастацтва, яго прыроды і функцый, у разуменне задач, якія стаялі перад даследчыкам літаратуры,.. [М. Гарэцкі] выходзіў з прынцыпаў сацыялагічнага метаду. Мушынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сі́нус, ‑а, м.

1. У матэматыцы — адна з трыганаметрычных функцый вугла, у прамавугольным трохвугольніку роўная адносінам катэта процілеглага вугла да гіпатэнузы.

2. У анатоміі — поласць, пазуха ў якім‑н. органе цела. Сінус аорты.

[Ад лац. sinus — выгін, крывізна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экзеквату́ра, ‑ы, ж.

1. Дазвол, выдадзены замежнаму консулу ўрадам той дзяржавы, у якую ён назначаны. на права выканання службовых функцый. Консульская экзекватура.

2. Пастанова судовых органаў дадзенай краіны аб выкананні рашэння замежнага суда.

[Ад лац. exsequor — выконваю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кортыкаліза́цыя

(ад лац. cortex, -icis = кара);

к. функцый — узрастанне ў працэсе гістарычнага развіцця жывёл значэння вышэйшых аддзелаў цэнтральнай нервовай сістэмы ў рэгуляцыі функцый арганізма.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

карэло́метр

[ад карэл(яцыя) + -метр]

прыбор для вымярэння (вылічэння) карэляцыйных функцый выпадковых працэсаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дысфу́нкцыя

(ад дыс- + функцыя)

парушэнне, разлад функцый органа або арганізма.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мультыфункцыяна́льнасць

(ад мульты- + лац. functio = дзейнасць)

выкананне органамі некалькіх функцый.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)