Кле́нцэ Франц Карл Лео фон

т. 8, с. 330

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Унгерн фон Штэрнберг Раман Фёдаравіч

т. 16, с. 233

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВА́ЛЬТЭР ФОН ДЭР ФО́ГЕЛЬВАЙДЭ

(Walther von der Vogelweide; каля 1170 — каля 1230),

нямецкі і аўстрыйскі паэт-мінезінгер. Паводле розных версій, нарадзіўся або ў Ціролі (Аўстрыя), або ў Швейцарыі, або ў Сярэдняй Германіі. Вёў жыццё вандроўнага паэта, жыў пры дварах Філіпа Швабскага, Германа Цюрынгскага, Фрыдрыха II. Пісаў лірычныя песні (у асн. пра каханне, часта з маральна-дыдактычным адценнем) і шпрухі—песні-павучанні. Насуперак традыцыі меланхалічнага мінезангу, што панавала пры Венскім двары, апяваў радасці жыцця і кахання, сцвярджаў права чалавека на зямное шчасце. Пераадольваючы схематызм мінезангу, узбагаціў яго каларытнымі жывапіснымі дэталямі і новымі матывамі (гал. гераіня верша «Каханая, хай Бог...» не высакародная дама, а простая дзяўчына са шчырым сэрцам). Упершыню ўвёў у куртуазную паэзію нар. песенныя структуры («У гаі, пад ліпкай...» — славутая песня з вясёлым нар. рэфрэнам «тандарадай» і інш.). Яго песні адметныя прастадушнасцю, дэмакратычнасцю, шчырасцю інтанацыі і вытанчанасцю.

Тв.:

Рус. пер. — Стихотворения М., 1985.

Г.В.Сініла.

т. 3, с. 494

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

context [ˈkɒntekst] n.

1. кантэ́кст

2. сітуа́цыя; су́вязь; фон, абста́віны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

акампанеме́нт, -у, М -нце, м.

1. Музычнае суправаджэнне спеваў, дэкламацыі і пад.

Спяваць пад а. раяля.

2. З’явы, падзеі, якія суправаджаюць што-н., ствараюць гукавы фон чаму-н.

Пад а. дажджу (перан.: пад шум дажджу).

|| прым. акампанеме́нтны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аксесуа́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Прыналежнасць чаго-н., дадатковы прадмет, дадатак, а таксама пабочная з’ява, дэталь, якія дапаўняюць што-н., ствараюць фон для галоўнага.

Модны а. (упрыгажэнне).

2. Дробны прадмет, дэталь сцэнічнага абсталявання (спец.).

|| прым. аксесуа́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аквамары́навы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае дачыненне да аквамарыну. Аквамарынавае шкло. // Зроблены з аквамарыну. Аквамарынавы пярсцёнак.

2. Колеру аквамарыну. Аквамарынавы фон.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зарыфмава́ць, ‑мую, ‑муеш, ‑муе; зак., што.

Звязаць рыфмаю (радкі верша). Верш атрымаўся баявы, злосны, толькі не ўдавалася зарыфмаваць само прозвішча — фон Крубер. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

fon, ~u

м. фіз. фон (адзінка гучнасці)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

зацямні́ць, -цямню́, -це́мніш, -це́мніць; -цямнёны; зак., што.

1. Зрабіць цёмным або закрыць чым-н. цёмным, не прапускаючым святло.

Хмары зацямнілі сонца.

З. фон карціны.

2. Замаскіраваць.

З. горад.

3. перан. Зрабіць менш ясным.

З. свядомасць.

|| незак. зацямня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

З. сутнасць справы (перан.).

|| наз. зацямне́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)