жэ́рабя, ‑я, н.

Умоўны знак (дробная рэч, паперка і пад.), які выцягваецца наўгад з шэрагу падобных прадметаў пры вызначэнні чарговасці, абавязку або права на што‑н. Кінуць жэрабя. Цягнуць жэрабя. □ Але як гэты надзел дастаўся.. [Раману] па жэрабю, то і не было на каго наракаць. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ángenommen

a прыёмны (пра дзіця); умо́ўны, вы́думаны

ángenommen, dass… — калі́ то́лькі…

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ВАЕ́ННАЯ СПРА́ВА,

1) умоўны тэрмін, які ў шырокім разуменні ахоплівае ўсе пытанні, звязаныя з узбр. сіламі, іх развіццём, навучаннем, выкарыстаннем у вайне і інш., а таксама падрыхтоўкай насельніцтва на выпадак вайны.

2) У вузкім сэнсе ваенная справа ва Узбр. сілах Рэспублікі Беларусь абазначае сістэму ведаў, неабходных ваеннаслужачым і ваеннаабавязаным для паспяховага выканання свайго воінскага абавязку.

т. 3, с. 444

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

каб¹, злуч.

1. мэтавы. Далучае да галоўнага даданы сказ з мэтавым або паясняльным значэннем.

Трэба чытаць больш выразна, каб усім было зразумела.

Спяшаюся, каб не спазніцца на цягнік.

2. умоўны. Далучае даданы сказ, які паведамляе пра ўмовы здзяйснення чаго-н.

Каб ён змог, то зрабіў бы сам.

Не прыехаў бы, каб не было патрэбы.

3. Уводзіць пабочныя і ўстаўныя словазлучэнні і сказы.

А я, каб ты ведала, заўтра паеду ў камандзіроўку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Refléx

m -es, -e

1) фізіял. рэфле́кс;

bedíngter ~ умо́ўны рэфле́кс

2) фіз. адлюстрава́нне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Stráferlass

m -es, -e вызвале́нне ад пакара́ння, амні́стыя

ein bedíngter ~ — юрыд. умо́ўны прысу́д

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

піктагра́ма

(ад лац. pictus = маляўнічы + -грама)

умоўны малюнак на дрэве, косці, камені, які служыў у старажытным пісьме для паведамлення аб важных падзеях.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

refleks, ~u

м.

1. фізіял.. рэфлекс;

refleks warunkowy — умоўны рэфлекс;

2. рэфлекс; адлюстраванне; водбліск;

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

предположи́тельный які мярку́ецца, магчы́мы; (условный) умо́ўны; (приблизительный) прыблі́зны; (примерный) пры́кладны;

предположи́тельный результа́т прыблі́зны (магчы́мы) вы́нік;

всё э́то о́чень предположи́тельно усё гэ́та ве́льмі ўмо́ўна (прыблі́зна).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рэфле́кс, ‑у, м.

1. Рэакцыя жывога арганізма на знешнія раздражненні. Зрокавы рэфлекс. Слыхавы рэфлекс.

2. Адценне колеру якога‑н. прадмета, якое ўзнікае пры адлюстраванні святла, што падае ад іншых асветленых прадметаў. І вочы паступова прывыклі да чырванаватых рэфлексаў ва ўсім наваколлі. Шыцік.

•••

Безумоўны рэфлекс — прыроджаны рэфлекс.

Умоўны рэфлекс — рэфлекс, выпрацаваны на працягу жыцця пры ўдзеле галаўнога мозга.

[Ад лац. reflexus — адлюстраванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)