про́стыль

(ад гр. pro = спераду + stylos = калона)

антычны храм прамавугольнай формы з адным радам калон на галоўным фасадзе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

◎ *Лабаво́з, лыбавдз ’працавіты чалавек’ (Яўс.). Да лобі, з (гл.), ’пярэдняя частка чаго-небудзь’ і везці (гл.), ’быць спераду’, ’дзякуючы добрай, стараннай працы быць наперадзе’. Адсюль дзеясловы лыбавозіцца, лыбавозіць ’шчыра працаваць, завіхацца на працы’ (Яўс.). Параўн. яшчэ рус. лобовой ’у першай чарзе, у першым радзе сярод рэкрутаў’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

фас

(фр. face, ад лац. facies = твар)

1) выгляд спераду, з твару;

2) бок абароннага збудавання, павернуты да праціўніка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фрак

(фр. frac)

мужчынскі парадны вячэрні сурдут з выразанымі спераду поламі і вузкімі доўгімі фалдамі ззаду (напр. ф. дырыжора).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

за́сцежка ж. Verschlúss m -es, -schlüsse; Schlíeße f -, -n (на старажытных кнігах); Spánge f -, -n (спражка);

за́сцежка спе́раду Vórderschluss m;

за́сцежка зза́ду Rückenschluss m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

фрак, ‑а, м.

Парадны мужчынскі сурдут, звычайна чорнага колеру, з выразанымі спераду поламі і вузкімі доўгімі фалдамі ззаду. А колькі было бегатні, пакуль гурткоўцы раздабылі старую папоўскую расу або чорны хвастаты фрак для гарадскога дарэвалюцыйнага паніча. Краўчанка. Выходзіць у чорным фраку кіраўнік хору кампазітар Рагоўскі. Мядзёлка.

[Фр. frac.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Пі́рма: даць пірма ’даць выспятка’ (лаг., віл., Сл. ПЗБ). Відаць, балтызм. Параўн. літ. spyrimas ’брыканне’, spirti ’брыкнуць’, ’пхнуць, піхнуць, штурхнуць нагой’. Букявічуце (Bałto-słow. zw. jęz., 81, 68–69), выходзячы з тлумачэння фразы даць пірма як ’аддаць перавагу’, звязвае слова пірма з літ. pirma ’раней, спачатку’, ’спераду’, ’па-першае’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

voráuf

a спе́раду, напе́радзе

j-m ~ sein — ісці́ напе́радзе [спе́раду], быць пе́ршым; спарт. ве́сці

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

фор’інжэ́ктар

(ад ням. vor = спераду, перад + інжэктар)

прыбор для папярэдняга паскарэння элементарных часціц перад упусканнем іх у камеру асноўнага паскаральніка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прэната́льны

(ад лац. prae = спераду + natalis = які адносіцца да нараджэння);

п-ае развіццё — развіццё зародка жывародных жывёл у перыяд перад нараджэннем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)