rasp2 [rɑ:sp] v.
1. скрэ́бці; саскраба́ць
2. скрыгата́ць
3. сіпе́ць, хрыпе́ць;
in a rasping voice скрыпу́чым/рыпу́чым го́ласам;
rasp out orders хры́пла выкры́кваць зага́ды
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Вы́скрабак ’булачка з цеста, якое выскрабаецца з дзежкі’; ’апошняе дзіця ў сям’і’ (З нар. сл.), выскраба́чка ’маленькая булачка хлеба, спечаная з рэштак цеста’. Ад выскрабаць (гл. скрэбці) з суф. ‑ак, ‑ачка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
очища́ть несов.
1. в разн. знач. ачышча́ць;
2. (от кожуры) абіра́ць; (морковь и т. п. — ещё) скрэ́бці, аскраба́ць; см. очи́стить;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Скло́бка ‘від матыкі з жалезным пальцам замест лапаткі для чысткі ўнутры вялікіх прадметаў’ (Мат.), ‘скобля’ (Пятк. 1), скло́бка, шкло́бка ‘тс’ (ТС), склы́бка ‘тс’ (Шатал.), склэ́бка ‘тс’ (Сл. Брэс.), скло́бля ‘прылада для прыгатавання борці (нож з ручкай)’ (Сержп. Борт.). Укр. палес. скло́бка ‘прылада для здымання кары з дрэва’. Відаць, ад склобі́ць ‘здымаць кару з дрэва’ (ПСл), ‘скрэбці’ (ТС), ‘чысціць рыбу, скрэбці малую бульбу’ (Вешт.), што ў выніку метатэзы з скаблі́ць ‘ачышчаць кару з дрэва; ачышчаць бульбу ад шалупіння’ (Варл., Бяльк., Касп.), ‘часаць’: скабліла ногі (Касп.), ско́блыты ‘абіраць бульбу’ (Сл. Брэс.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дра́пацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Мець прывычку драпаць. [Ленка] ужо ўмела смяяцца, хапаць за валасы, за нос, драпацца. Шамякін. // Тое, што і драпаць 1. Лапкі драпаліся, на твар наліпала павуцінне, за каўнер сыпалася ігліца. М. Ткачоў.
2. Скрэбці, драпаць па чым‑н. з мэтай пранікнуць куды‑н. Сабака драпаецца ў дзверы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ско́бля ‘цяслярская прылада ў выглядзе нажа з ручкамі на канцах (ТСБМ, Шат., Касп., Яшк. Мясц., Бяльк., Варл., Янк. Мат., Сл. ПЗБ), скабёлка ‘тс’ (Касп.), скабялёк ‘струг з адной ручкай’ (Нік. Очерки). Укр., рус. ско́бель, рус.-ц.-слав. скобль, польск. skobla, чэш. skoble ‘жалезная скобка ў хамуце’, славац. skobľa, славен. skȏblja, серб.-харв. ско̎бља дыял. ‘клямар’, балг. ско́бел. Прасл. *skobelь, *skobla. Ад страчанага яшчэ на праславянскім узроўні, як мяркуе Варбат (Этимология–1971, 3 і наст.), *skobiti, параўн. аднак скабіць (гл.), каш. skobić ‘здзіраць кару з дрэва’ (гл. SEK, 4, 281), з суф. ‑elʼ‑, ‑lʼa. Параўн. літ. skõbti, skobiù ‘скрэбці, зрываць’, skabýti, skabaũ ‘тс’, skabùs ‘востры’, лац. scabō, ‑ere ‘скабліць, скрэбці, часаць’, гоц. skában ‘скрэбці, стрыгчы’ і інш. Гл. Траўтман, 262; Мюленбах-Эндзелін, 3, 863; Вальдэ-Гофман, 2, 484; Фасмер, 3, 643. Младэнаў (584) выводзіць ад *skoba (гл. скаба́); Брукнер (494) таксама параўноўвае формы, што адпавядаюць скаба́ і скобля. Гл. яшчэ БЕР, 6, 761; Сной₁, 573.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паскрэ́бці, ‑скрабу, ‑скрабеш, ‑скрабе; ‑скрабём, ‑скрабяце; пр. паскроб, паскрэбла; зак., каго-што.
1. Аскрэбці ўсё, многае. Паскрэбці ўсю моркву.
2. і без дап. Скрэбці некаторы час. Алесь паскроб патыліцу і, махнуўшы рукою, хуценька выпхнуў Віктара за дзверы... Ваданосаў. Былі, праўда, два выпадкі, калі Ігара паскрэбла па сэрцу сваім вострым кіпцюрком рэўнасць. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скрэ́бціся несов.
1. (производить шум, скребя) скрести́сь;
мы́шы ~бліся пад падло́гай — мы́ши скребли́сь в подпо́лье;
2. страд. скобли́ться; чи́ститься, очища́ться; см. скрэ́бці 1, 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
*Скрэбтаві́нне, скрыбтовы́нне ‘аскрэбкі (звычайна з кораняплодаў)’ (Клім.). Да інтэнсіўнай формы ад скрабаць (гл.) — скрабата́ць ‘скрэбці’ (Ласт., Сцяшк. Сл.), скработі́ты ‘скрабці, шастаць’ (Сл. Брэс.), параўн. укр. скребта́ти ‘тс’, з суф. ‑вінн(е), які ўтварае назвы адходаў пры адпаведных дзеясловах (Сцяцко, Афікс. наз., 22). Гл. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чи́стить несов.
1. (удалять грязь, делать чистым) чы́сціць; (тереть — ещё) шарава́ць; (ваксить — ещё) ваксава́ць;
чи́стить коня́ чы́сціць каня́;
чи́стить зу́бы чы́сціць зу́бы;
чи́стить посу́ду чы́сціць (шарава́ць) по́суд;
чи́стить о́бувь чы́сціць (ваксава́ць) абу́так;
2. (от кожуры) абіра́ць; (скрести) скрэ́бці, струга́ць; (лущить — ещё) лу́шчыць, луза́ць; (перебирать) перабіра́ць;
чи́стить карто́шку абіра́ць (преимущественно варёную), струга́ць (сырую), скрэ́бці (молодую) бу́льбу;
чи́стить морко́вь скрэ́бці мо́ркву;
чи́стить ры́бу скрэ́бці ры́бу;
чи́стить горо́шек абіра́ць (лу́шчыць, луза́ць) гаро́шак;
чи́стить ви́шни, грибы́ перабіра́ць ві́шні, грыбы́;
3. (освобождать от скопившегося, опорожнять) чы́сціць; (дымоход) выціра́ць;
чи́стить кана́л чы́сціць кана́л;
чи́стить коло́дец чы́сціць сту́дню;
чи́стить тру́бы выціра́ць ко́міны;
4. перен. (проверять с целью освобождения от чуждых элементов), разг. чы́сціць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)