alpha [ˈælfə] n. а́льфа (1-я літара грэчаскага алфавіта)
♦
alpha and omega а́льфа і аме́га; пача́так і кане́ц; са́мае істо́тнае/гало́ўнае
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
захалу́сны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае адносіны да захалусця; глухі, аддалены ад цэнтра. Кожнае, нават самае захалуснае паселішча гналася за электрычнасцю. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падмянці́ць, ‑мянчу, ‑менціш, ‑менціць; зак., што.
Падвастрыць касу мянташкай. — Самае важнае, — гаворыць Іллюк, спыняючыся падмянціць касу, — дык гэта не трэба гарачыцца. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахітры́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
Хітрыць некаторы час. Выслухаўшы, каваль зашаптаў яму ў самае вуха: — Які ты нездагадлівы! Ты пахітры розумам. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цаге́льня, ‑і, ж.
Прадпрыемства, на якім вырабляецца цэгла. Працаваць на цагельні. □ Самае важнае, каб цагельня справілася, каб быў заўсёды запас цэглы... Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пары́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
1. Адбіць (адбіваць) (удар; першапачаткова — у фехтаванні). Можа, фашысты пранюхалі, што нашы збіраюцца наступаць на вышыню 145, дык загадзя агнявым налётам, які толькі што скончыўся, хацелі парыраваць удар. Сабаленка.
2. перан. Абвергнуць (абвяргаць) (чые‑н. довады, нападкі і пад. ў спрэчках). У яго, і толькі ў яго руках самае новае, самае свежае, самае неабвержнае. Гэта будзе такі ўдар, якога ні сам Шэмет, ні хто з яго адвакатаў не здолее парыраваць. Лобан. — Пра што людзі захочуць паслухаць, пра тое і раскажу, — парыравала .. [Ліда] напады бацькі. Шамякін.
[Фр. parer.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
таўтало́гія
(п.-лац. tautologia, ад гр. tauto = тое самае + logos = слова)
паўтарэнне таго ж самага іншымі словамі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
абрадзі́ніцца, ‑ніцца; зак.
Разм. Тое, што і абрадзіцца. А людзі кажуць так: раскідаецца печ зімою — тое самае, што абрадзініцца жонка ў жніва. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Базу́рны (палес.; Маш., 281: «пра маладых хлопцаў і дзяўчат кажуць: базурные або потвурные»). Відавочна, тое ж самае, што і дзеясловы абазурыць, абазырыць і пад. (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тайні́ца (tajnica) ’тое, куды няма доступу іншым; самае запаветнае, патаемнае месца; тайнік’ (1910 г., КСНН). Карэлят ж. р. да тайнік 1 (гл.); верагодна, штучнае ўтварэнне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)