АЛАНІ́М
(ад ала... + грэч. onyma імя),
чыё-небудзь сапраўднае імя, выкарыстанае іншай асобай як псеўданім. Напр., чылійскі паэт Пабла Нэруда сваё сапраўднае імя Рэес Басуальта Нефталі Рыкарда замяніў імем чэшскага пісьменніка Яна Нэруды.
т. 1, с. 227
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
драматургі́я, ‑і, ж.
1. Драматычнае мастацтва. Задачы драматургіі. Працаваць у галіне драматургіі.
2. зб. Сукупнасць драматычных твораў якога‑н. пісьменніка, народа, эпохі і пад. Драматургія Крапівы. Беларуская драматургія.
3. Тэорыя пабудовы драматычных твораў.
[Грэч. dramaturgia.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расцвісці́, -цвіту́, -цвіце́ш, -цвіце́; -цвіцём, -цвіцяце́, -цвіту́ць; расцві́ў, -віла́, -ло́; -цвіці́; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакрыцца цветам, кветкамі; распусціцца.
Расцвілі вішні.
2. перан. Дасягнуць росквіту фізічных і духоўных сіл.
Дзяўчына расцвіла.
3. перан. Дасягнуць высокага развіцця, працвітання.
Талент пісьменніка расцвіў.
|| незак. расцвіта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. расцвіта́нне, -я, н. і ро́сквіт, -у, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запі́ска, -і, ДМ запісцы, мн. -і, -сак, ж.
1. Лісток паперы з запісам, кароценькае пісьмо.
2. Кароткі пераказ у пісьмовай форме якой-н. справы.
Дакладная з.
3. мн. Лісты з запісамі.
Чытаць лекцыі па запісках.
4. мн. Літаратурны твор у форме мемуараў, успамінаў.
Запіскі пісьменніка.
5. мн. Як частка назвы некаторых навуковых часопісаў.
Вучоныя запіскі ўніверсітэта.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
агля́д, -у, М -дзе, м.
1. гл. агледзець.
2. Абследаванне якога-н. аб’екта для выяўлення або праверкі яго стану.
Медыцынскі а.
Тэхнічны а.
3. Афіцыйнае інспектаванне войск камандаваннем на парадзе.
4. Грамадская праверка, паказ чаго-н.
А. выстаўкі.
5. Кароткае паведамленне пра з’явы, падзеі, факты, звязаныя паміж сабою.
А. творчасці пісьменніка.
Міжнародны а.
|| прым. агля́дны, -ая, -ае.
А. артыкул.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стылі́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж.
1. Раздзел мовазнаўства аб стылёвых разнавіднасцях мовы, яе вобразных сродках, заканамернасцях іх функцыянавання і ўмення выкарыстання.
Курс лекцый па стылістыцы.
2. Раздзел тэорыі літаратуры, які вывучае стылі мастацкіх твораў.
3. Сукупнасць вобразных сродкаў мовы якога-н. мастацкага твора, пісьменніка, літаратурнай школы і пад.
С. ранніх твораў В.
Быкава.
|| прым. стылісты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
устано́ўка, -і, ДМ -но́ўцы, ж.
1. гл. устанавіць.
2. мн. -і, -но́вак. Устаноўлены дзе-н. механізм, прыстасаванне.
Буравая ў.
3. мн. -і, -но́вак. Мэтавая накіраванасць, арыенціроўка на што-н.
У. на высокую якасць прадукцыі.
Творчая ў. пісьменніка.
4. -і, -но́вак. Накіроўваючае ўказанне, дырэктыва.
Даць, атрымаць устаноўку.
|| прым. устано́вачны, -ая, -ае (да 1, 3 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неразуме́нне, ‑я, н.
Адсутнасць разумення; няздольнасць зразумець што‑н. Неразуменне сэнсу бурлівых падзей, якія тварыліся ў краіне, часта выклікала ў пісьменніка роспач. Каваленка. — Калі ж канец ужо? — пытае дзед, І ў словах — шчырае неразуменне. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
талсто́ўства, ‑а, н.
Рэлігійна-этычнае вучэнне пісьменніка Л.М. Талстога, якое выражаецца ў крытыцы і адмаўленні сучаснага яму грамадскага ладу і цывілізацыі з пазіцый патрыярхальнага сялянства і ў прапагандзе ідэі маральнага ўдасканалення і непраціўлення злу насіллем.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эвалюцыяні́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.
Кніжн. Развіцца (развівацца) эвалюцыйным шляхам, быць пад уздзеяннем эвалюцыі (у 1, 2 знач.). Неабходна мець на ўвазе, што стыль Зм. Бядулі эвалюцыяніраваў у адпаведнасці з ростам светапогляду пісьменніка. Адамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)