схо́ванка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
1. Месца, дзе можна знайсці прытулак, схавацца ад каго-, чаго-н.
С. ад дажджу.
У гушчары добрая с. ад спёкі.
2. Таемнае месца; збудаванне для ўкрыцця каго-, чаго-н.
Трымаць золата ў схованцы.
Патайная с. для грошай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прытулі́ць, -улю́, -у́ліш, -у́ліць; -у́лены; зак.
1. каго-што. Шчыльна або з пяшчотай прыціснуць, прыхіліць да сябе.
П. трубку да вуха.
П. дзіця да грудзей.
2. каго (што). Даць прытулак (у 1 знач.), узяць пад сваю апеку.
П. сірот.
|| незак. прыту́льваць, -аю, -аеш, -ае і прытуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Прыюці́ць ’даць прытулак’, прыючы́цца ’знайсці прытулак’ (лід., Сл. ПЗБ). Сюды ж аддзеяслоўны назоўнік прыю́т ’дзяржаўны дом для дзяцей-сірот і састарэлых’ (Янк. 1), ’дзіцячы дом’ (Ян.), ’у дарэвалюцыйнай Расіі дабрачынная ўстанова для выхавання беспрытульных дзяцей’ (пруж., Сл. ПЗБ), прыю́тны ’ветлівы’ (Ян.), прыю́тный, прыю́тлывый ’той, хто лёгка ўваходзіць у кантакт з людзьмі; кампанейскі’ (бяроз., ЛА, 3), прыю́тый ’мілы, прыгожы, прытульны’ (Бяльк.). Назоўнік прыют і дзеяслоў прыюціць, несумненна, запазычаны з рус. приют ’прытулак’, приюти́ть ’даць прытулак’ (параўн. ЕСУМ, 4, 586). Што да прыметнікаў, то яны могуць узыходзіць непасрэдна да *jutiti sę ’змяшчацца ў невялікай прасторы’, г. зн. ’быць блізкім адзін да аднаго’, што, паводле Трубачова, можа ўзыходзіць да і.-е. *ieu̯‑t‑, параўн. ст.-інд. yū̆tí‑ ’змяшэнне, сумесь’ (ЭССЯ, 8, 199).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
schronisko
н.
1. турыстычная база;
2. прытулак
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Прыцыбу́ліць экспр. ’выцяць’ (Ян.). Да цыбу́ля (гл.); іранічнае ўтварэнне, параўн. укр. прицибу́литься ’ўладкавацца, размясціцца, знайсці прытулак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
accommodation [əˌkɒməˈdeɪʃn] n. жыллё, памяшка́нне; прыту́лак, прыста́нішча;
find suitable/temporary/permanent accommodation знайсці́ прыда́тнае/часо́вае/ста́лае жыллё
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
приюти́ться
1. знайсці́ прыту́лак, прытулі́цца, мног. папрыту́львацца;
ла́сточка приюти́лась под кры́шей ла́стаўка знайшла́ прыту́лак (прытулі́лася) пад да́хам (страхо́й);
2. прытулі́цца;
ря́дом с фа́брикой приюти́лся ма́ленький до́мик по́бач з фа́брыкай прытулі́лася мале́нькая ха́тка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Прыпо́рыска (прыпо́рыско) ’прыстанішча, прытулак’ (гродз., Жыв. сл.). З польск. przyporzysko ’тс’, ад przyprzeć, przypierać ’цесна прылягаць; прытуляцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
юти́ться несов.
1. (иметь пристанище) мець прыту́лак, тулі́цца;
2. (помещаться на небольшом пространстве) тулі́цца, мясці́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
страха́, -і́, ДМ страсе́, мн. стрэ́хі і (з ліч. 2, 3, 4) страхі́, стрэх, ж.
1. Верхняя покрыўная частка будынка, якая засцерагае яго ад атмасферных з’яў.
Саламяная с.
Шыферная с.
Чарапічная с.
2. перан. Пра дом, прытулак.
Мець страху над галавой.
|| памянш. стрэ́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)