бандэро́ль
(фр. banderole)
1) невялікае паштовае адпраўленне (кнігі, газеты, часопісы і інш.) у папяровай абгортцы;
2) ярлык на тавары, які сведчыць, што пошлінныя зборы за гэты тавар заплачаны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
монтмарылані́т
(фр. montmorillonite, ад Montmorillon = назва горада ў Францыі)
мінерал класа сілікатаў белага колеру з шараватым, чырванаватым адценнямі; выкарыстоўваецца ў нафтавай, тэкстыльнай, гумавай, папяровай і іншых галінах прамысловасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
серпанці́н
(фр. serpentin, ад лац. serpens, -ntis = змяя)
1) скрутак доўгай вузкай каляровай папяровай стужкі, якую кідаюць у публіку на балях, карнавалах, маскарадах;
2) перан. участкі звілістай горнай дарогі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
БЕТАІ́НЫ,
цвітэр-іоны, унутраныя солі хім. злучэнняў, якія маюць карбаксільную групу (-COOH) і чацвярцічны атам азоту ці трацічныя атамы кіслароду і серы, напр. (CH3)3N+CH2COO-; біпалярныя іоны арган. злучэнняў. Нейтральныя малекулы, у якіх процілеглыя эл. зарады прасторава раз’яднаны. Існуюць у прыродзе як форма амінакіслот у крышталях і водных растворах, як прамежкавыя рэчывы азоцістага абмену многіх раслін і жывёл. Сінт. бетаіны — паверхневаактыўныя рэчывы; выкарыстоўваюцца як эмульгатары палімерызацыі, дыспергатары, антыстатыкі, змочвальнікі ў папяровай, гарбарнай, тэкст. і металаапр. Прам-сці.
т. 3, с. 129
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
перфара́тар
(лац. perforator = які прабівае, свідруе)
1) апарат, якім прабіваюць скразныя адтуліны на папяровай, кардоннай картцы (перфакарце), на фота- або кінастужцы;
2) машына для бурэння свідравін у горных пародах; бурыльны малаток.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АПРАЦО́ЎЧАЯ ПРАМЫСЛО́ВАСЦЬ,
уключае галіны вытв-сці па перапрацоўцы прамысл. і с.-г. сыравіны. Да яе адносяцца прадпрыемствы па вытв-сці чорных і каляровых металаў, пракату, хім. і нафтахім. прадуктаў, машын і абсталявання, вырабаў дрэваапр. і цэлюлозна-папяровай прам-сці, цэменту і інш. буд. матэрыялаў, прадпрыемствы па рамонце прамысл. вырабаў, цеплаэлектрастанцыі, тэкстыльная, мясная, цукр. прам-сць і інш. Доля апрацоўчай прамысловасці ва ўсёй прамысл. прадукцыі адлюстроўвае ступень індустр. развіцця краін і прагрэсіўнасць галіновай структуры прам-сці. У структуры прам-сці Беларусі пераважае апрацоўчая прамысловасць.
т. 1, с. 435
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
стэары́н
(ад гр. stear = тлушч)
цвёрдае паўпразрыстае арганічнае рэчыва белага або жаўтаватага колеру, якое атрымліваюць расшчапленнем тлушчаў і выкарыстоўваюць пры вырабе свечак, а таксама ў мылаварэнні, папяровай, тэкстыльнай, гумавай і іншых галінах прамысловасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фармальдэгі́д
[ад лац. form(ica) = мурашка + альдэгід]
арганічнае злучэнне, самы просты аліфатычны альдэгід; бясколерны газ з рэзкім пахам; выкарыстоўваецца ў вытворчасці пластмас, смол, лекавых рэчываў, у папяровай і тэкстыльнай прамысловасці; мурашыны альдэгід, метанал.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
перфарава́ць, перфары́раваць
(лац. perforare = свідраваць)
1) прабіваць скразныя адтуліны на папяровай, кардоннай картцы (перфакарце), на фота- або кінастужцы;
2) рабіць шчыліну ў горнай пародзе, аддзяляючы яе частку ад агульнага масіву (напр. п. пласт калійнай солі).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бары́т
(н.-лац. baritium, ад лац. barium = барый, ад гр. barys = цяжкі)
мінерал класа сульфатаў белага або шэрага колеру са шкляным бляскам; выкарыстоўваецца для вырабу бялілаў, эмаляў, а таксама ў папяровай, гумавай вытворчасці і ў медыцыне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)