Вятры́ска ’моцны вецер’ (КТС, Сцяшк.). Польск.wiatrzysko, wietrzysko ’віхар’, в.-луж.wětrisko ’жахлівы вецер’ н.-луж.wētśisko ’навальніца’ (Швеля), чэш.дыял.vétřisko ’моцны вецер’. Думку аб супольнай інавацыі гл. Цыхун, Бел.-польск. ізал., 146–147. Адносна суфікса, які лічыцца запазычаннем у бел. мове з польск. (ГБМ, 1, 97), гл. Слаўскі, SP, 96. Адносна геаграфіі суфікса параўн. АЛА, мат. і дасл., 1971, к. 23.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сцішэ́цьсов.
1. (о буре, вьюге и т.п.) прити́хнуть, ути́хнуть;
навальні́ца ~шэ́ла — гроза́ прити́хла (ути́хла);
2. (о голосе, звуках) не́сколько ослабе́ть;
3. (о боли) немно́го ути́хнуть; уня́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
tempest
[ˈtempɪst]
n.
1) навальні́ца, бу́ра f.
2) Figur. забурэ́ньне n., бу́ра, бу́ча f.
a tempest of anger — бу́ра гне́ву
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
relentless
[rɪˈlentləs]
adj.
1) бязьлі́тасны, няўмо́льны
2) няспы́нны, безупы́нны, неадсту́пны
The storm raged with relentless fury — Навальні́ца бушава́ла зь няспы́ннай лю́тасьцю
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
па́рна1,
Прысл.да парны 1 (у 1 знач.); парамі. Парна размешчаныя лісты.
па́рна2, безас.узнач.вык.
Аб вільготным, душным паветры. Ноччу была навальніца з ліўнем, але свежасці не прынесла. У вільготным паветры па-ранейшаму парна.В. Вольскі.Ружова і роўна свяціла сонца, было цёпла і парна, а за арэшнікам шумеў і булькаў ручай.М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гру́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм.
1. Ствараць грукат. Ноч над зямлёй плыла. Грукала навальніца.Калачынскі.Зямлю скаваў мароз, і боты грукаюць на ўсё наваколле.Шамякін.// Шумна, з сілай біць, удараць. Як у бубен, у памост Грукаюць падковы.Бялевіч.
2. Тое, што і грукацца (у 1 знач.). Калі каму трэба было чаго, дык ён грукаў у брамку.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ánzug
m -(e)s, -züge
1) гарніту́р, кася́рм
2) набліжэ́нне, прыбліжэ́нне
ein Gewítter ist im ~ — набліжа́ецца навальні́ца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
had best
ле́пей, разу́мна было́ б
You had best leave before the storm breaks — Лепш вы ідзе́це, паку́ль не пачне́цца навальні́ца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
БУКЕ́ЕВА Хадзіша
(н. 21.2.1917, г. Казталаўка, Казахстан),
казахская актрыса. Нар.арт.СССР (1964). Скончыла Ленінградскі тэатр.ін-т (1938). Працавала ў Чымкенцкім т-ры, у Т-ры драмы імя М.Аўэзава (Алматы). Лепшыя работы адметныя драматызмам і сцэнічнай выразнасцю: Саўм («Сяброўства і каханне» А.Абішава), Карлыга («Кобланды» Аўэзава), Мехмэнэ Бану («Легенда пра каханне» Назіма Хікмета), Кацярына («Навальніца» А.Астроўскага), Катарына («Утаймаванне свавольніцы» У.Шэкспіра) і інш.Дзярж. прэмія СССР 1952.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЮ́БНЕРАВА (Hübnerová) Марыя
(12.10.1862, г. Жамберк, Чэхія — 5.8.1931),
чэшская актрыса; прадстаўніца рэалістычнага чэш. мастацтва. З 1880 выступала ў правінцыяльных трупах, з 1896 у Нац. т-ры ў Празе. Тэмперамент, страснасць спалучаліся ў яе мастацтве з тонкім псіхалагізмам. Сярод роляў: Войнарка, Класкова («Войнарка», «Ліхтар» А.Ірасека), Мадленка («Упартая жанчына» І.Тыла), Фанка («Разбойнік» К.Чапека), Пані Дульская («Мараль пані Дульскай» Г.Запольскай), Ганна Андрэеўна («Рэвізор» М.Гогаля), Агудалава, Кабаніха («Беспасажніца», «Навальніца» А.Астроўскага).