Verbum

ВАЛАА́МСКІ МАНАСТЫ́Р, Спаса-Праабражэнскі,

гісторыка-архітэктурны і прыродны музей-запаведнік у Карэліі. Засн. як мужчынскі манастыр не пазней як у пач. 14 ст. на в-ве Валаам у Ладажскім возеры грэч. манахамі Сергіем і Германам. Знаходзіўся на мяжы наўгародскіх уладанняў, служыў крэпасцю і шмат разоў адбіваў напады шведска-фінскіх атрадаў, у 1611 спустошаны імі. У 1715 адноўлены паводле ўказа Пятра I. Арх. помнікі 18—19 ст.: Спаса-Праабражэнскі сабор, цэрквы Успення, Нікольская, Пятра і Паўла і інш. У 19 ст. буйны рэліг., эканам. і культ. цэнтр. У 1917—40 на тэр. Фінляндыі. У час сав.-фінл. вайны манахі пакінулі яго. З 1945 дом-інтэрнат для інвалідаў Вял. Айч. вайны. З 1979 музей-запаведнік. У 1988 перададзены Рус. правасл. Царкве.

т. 3, с. 468

Жыровіцкі Успенскі манастыр

т. 6, с. 471

Заблудаўскі Успенскі манастыр

т. 6, с. 488

Іосіфа-Валакаламскі манастыр

т. 7, с. 299

Кіры́ла-Белазе́рскі манасты́р

т. 8, с. 286

Ко́брынскі Спа́скі манасты́р

т. 8, с. 371

Лядаўскі манастыр Дабравешчання

т. 9, с. 419

Магілёўскі Богаяўленскі манастыр

т. 9, с. 465

Магілёўскі Спаскі манастыр

т. 9, с. 470

Мінскі Петрапаўлаўскі манастыр

т. 10, с. 449