ускра́ек, ‑крайку, м.

Крайняя частка якой‑н. прасторы. Над ускрайкам лесу, дзе пачыналіся жоўтыя пяскі, зазвінела песня ляснога жаваранка. Колас. Касцы стаялі на ўскрайку дарогі і з жалем глядзелі на знясіленых людзей. Прокша. // Край стала, ложкі і пад. Алена падышла, села на ўскрайку Галінага ложка, загаварыла зноў. Марціновіч. Маша зноў пагладзіла яго белую галоўку, затым адышла і села каля процілеглага ўскрайку стала. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

драматы́зм

(фр. dramatisme, ад гр. drama = дзеянне)

1) напружанасць дзеяння, вастрыня канфлікту ў літаратурным творы;

2) перан. крайняя напружанасць становішча, якой-н. сітуацыі, падзеі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ostateczny

ostateczn|y

канчатковы, крайні, апошні;

~a potrzeba — крайняя неабходнасць, пільная патрэба;

~a decyzja — канчатковае рашэнне;

sąd ~y рэл. Страшны суд

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

нікчэ́мнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць нікчэмнага. Шырокі не пераставаў у значна павышаным тоне расказваць аб затхласці местачковага жыцця, аб нікчэмнасці інтарэсаў панямонскай інтэлігенцыі. Колас. // Крайняя нязначнасць каго‑, чаго‑н.; убоства. Апошнія калгасныя падзеі прымушалі.. [Чачыка] усё больш і больш задумвацца над сваёй нікчэмнасцю. Пташнікаў.

2. Нікчэмны чалавек. Чалавек, які сказаў некалькі пустых сказаў, мог.. [Макоўчыку] здацца нікчэмнасцю, надоўга страціць яго павагу. Мележ. — Калі б вы хоць гадзінку набылі з Тумашам, дык убачылі б, якая гэта нікчэмнасць. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АЎТЫ́ЗМ

(ад грэч. autos сам),

крайняя форма псіхал. адчужэння, якая праяўляецца ў адыходзе чалавека ад кантакту з навакольным светам і паглыбленні ва ўласныя перажыванні. Тэрмін уведзены швейц. псіхолагам і псіхіятрам Э.Блейлерам (1857—1939) для абазначэння псіхічных парушэнняў, звязаных з паніжанай магчымасцю хворага чалавека кіраваць сваім мысленнем, адключацца ад пакутлівых думак, якія праяўляюцца ў пазбяганні ад любых кантактаў з людзьмі. Абазначае таксама пераважную арыентацыю індывіда на сваю ўнутраную карціну і ўнутраныя крытэрыі ў ацэнцы з’яў (гл. Эгацэнтрызм), гэтаму спадарожнічае страта інтуітыўнага разумення людзей, неадэкватнае эмацыянальнае рэагаванне на іх паводзіны. Аўтызм праяўляецца ў псіхічных хваробах, асабліва шызафрэніі. У некаторых псіхічна здаровых людзей мысленне можа мець пэўныя рысы аўтызму.

т. 2, с. 123

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

despair

[dɪˈsper]

1.

n.

адча́й -ю m., кра́йняя безнадзе́йнасьць, ро́спач f.

2.

v.i.

тра́ціць надзе́ю, ня мець надзе́і

The doctors despaired of saving the sick man’s life — Ле́кары стра́цілі надзе́ю, што ўрату́юць хво́рага

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

непревзойдённый непераўзы́дзены, неперася́гнуты, неперавы́шаны; недася́жны; (самый совершенный) найдаскана́лейшы, са́мы даскана́лы; (достигший крайней степени) кра́йні;

непревзойдённый образе́ц иску́сства непераўзы́дзены (неперася́гнуты, неперавы́шаны, недася́жны) узо́р маста́цтва;

непревзойдённый художник найдаскана́лейшы маста́к;

непревзойдённая жесто́кость кра́йняя жо́рсткасць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кра́йні äußerst;

кра́йняя цана́ äußerster Preis;

кра́йні тэ́рмін äußerster Termn;

у кра́йнім вы́падку schlmmstenfalls, im schlmmsten [äußersten] Fall; äußerstenfalls; wenn lle Strcke rißen*;

на кра́йні вы́падак für den Ntfall;

кра́йні спра́ва ganz rechts;

кра́йні (у калоне) der links [rechts] (Sthende)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

бо́дзі-а́рт

(англ. body art, ад body = цела + art = мастацтва)

крайняя плынь авангардызму ў выяўленчым мастацтве, якая характарызуецца выкарыстаннем цела чалавека, у тым ліку і ўласнага, у якасці матэрыялу для стварэння твораў мастацтва, напр. татуіроўкі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

лімі́т

(фр. limite, ад лац. limes, -mitis = мяжа, граніца)

1) норма, у межах якой дазволена карыстацца чым-н., расходаваць што-н. (напр. л. на будаўнічыя матэрыялы);

2) перан. крайняя мяжа чаго-н. (напр. л. часу).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)